ریزش مو چیست؟ علائم ریزش مو کدامند؟ روش تشخیص، جلوگیری، درمان
اغلب ما بدون اینکه متوجه شویم در طول روز بین 50 تا 100 تار مو را از دست میدهیم، که این میزان ریزش مو در طول روز طبیعی است. اما اگر بیش از حد معمول دچار ریزش مو شوید، ممکن است آلوپسی داشته باشید. آلوپسی اصطلاح پزشکی مورد استفاده برای ریزش مو است. در این مقاله از ایرانیجو قصد داریم بطور کامل موضوع ریزش مو را مورد بررسی قرار دهیم و شما را با علائم، علت و انواع ریزش مو آشنا کنیم. پس تا انتهای این مطب با ما همراه باشید.
ریزش مو چیست؟
رشد مو به طور معمول یک چرخه را در 2 تا 3 سال کامل میکند. هر مو در این مرحله تقریباً 1 سانتی متر در ماه رشد میکند.
حدود 90 درصد از موهای سر شما در هر زمان در حال رشد هستند. و در حدود 10 درصد از موهای سر شما در هر زمان در مرحله استراحت هستند.
پس از 3 تا 4 ماه، موهای در حال استراحت میریزند و موهای جدید در جای خود شروع به رشد میکنند.
ریزش مقداری مو در هر روز به عنوان بخشی از این چرخه طبیعی است.
با این حال، برخی از افراد ممکن است ریزش موی بیش از حد معمول را تجربه کنند. ریزش مو از این نوع میتواند مردان، زنان و کودکان را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم ریزش مو
برای اکثر افراد، ریزش بیش از حد مو تدریجی است، به این معنی که در یک دوره زمانی طولانی اتفاق میافتد.
این به ویژه در مورد طاسی با الگوی مردانه صادق است. ریزش مو زمانی بیش از حد در نظر گرفته میشود، که منجر به ایجاد لکههای طاسی یا موهایی شود که بهطور محسوسی نازک میشوند.
در برخی موارد ممکن است موها به طور ناگهانی ریزش کنند. این معمولاً ناشی از استرس ناگهانی یا طولانی مدت، فیزیکی یا احساسی است.
علت ریزش مو چیست؟
ریزش مو چه به شکل طاسی و یا خالی شدن قابل توجه مو باشد دلایل مختلفی دارد.
گاهی دلیل ریزش مو مربوط به برخی از مشکلات سلامتی میشود، که با برطرف کردن ریشه مشکل خود به خود برطرف خواهد شد.
اما اگر ریزش مو به صورت طاسی نمایان شود، بسیار مهم است که به متخصص پوست مراجعه کنید.
از آنجایی که ریزش مو ممکن است نشانه اولیه یک بیماری مانند پسوریازیس باشد، پیدا کردن علت آن برای درمان بسیار مهم است.
مهم ترین عوامل ریزش مو عبارتند از:
- استرس
- بیماری تیروئید
- عدم تعادل هورمونی
- مصرف دارو
- عفونت
- کشیدن موها
- ژنتیک
- ریزش مو در اثر درمان سرطان
استرس
تعدادی از موارد میتواند باعث ریزش بیش از حد مو شود. به عنوان مثال، حدود 3 یا 4 ماه پس از یک بیماری یا یک جراحی بزرگ، ممکن است به طور ناگهانی موی زیادی را از دست بدهید. این ریزش مو مربوط به استرس بیماری بوده و موقتی است.
بیماری تیروئید
مشکلات هورمونی ممکن است باعث ریزش مو شود. اگر غده تیروئید شما بیش فعال یا کم کار باشد، ممکن است موهای شما ریزش کنند. این ریزش مو معمولاً میتواند با درمان بیماری تیروئید شما برطرف شود.
عدم تعادل هورمونی
اگر هورمونهای مردانه یا زنانه معروف به آندروژنها و استروژنها تعادل نداشته باشند، ممکن است ریزش مو رخ دهد. اصلاح عدم تعادل هورمونی ممکن است ریزش مو را متوقف کند.
بسیاری از زنان حدود 3 ماه پس از بچه دار شدن متوجه ریزش مو میشوند. این کاهش به هورمونها نیز مربوط میشود. در دوران بارداری سطوح بالای برخی از هورمونها، باعث میشود بدن موهایی را که معمولاً میریزند حفظ کند.
وقتی هورمونها به سطح قبل از بارداری برمی گردند، این موها میریزد و چرخه طبیعی رشد و ریزش دوباره شروع میشود.
مصرف دارو
برخی از داروها میتوانند باعث ریزش مو شوند. این نوع ریزش مو با قطع مصرف دارو بهبود مییابد. داروهایی که میتوانند باعث ریزش مو شوند عبارتند از: رقیق کنندههای خون (که ضد انعقاد نیز نامیده میشود)، داروهای مورد استفاده برای نقرس، فشار خون بالا یا مشکلات قلبی، ویتامین A (در صورت مصرف بیش از حد آن)، قرصهای ضد بارداری، داروهای ضد افسردگی و داروهای درمان سرطان.
عفونت
برخی عفونتها نیز سبب ریزش مو میشوند. عفونتهای قارچی پوست سر میتواند باعث ریزش مو در بزرگسالان و کودکان شود. عفونت با داروهای ضد قارچ درمان میشود. و در نهایت، ریزش مو ممکن است به عنوان بخشی از یک بیماری زمینهای مانند لوپوس یا دیابت رخ دهد.
کشیدن موها
مدل موهای شما و کشیدن بیش از حد آن میتواند باعث نوعی ریزش مو به نام آلوپسی کششی شود. استفاده از رنگهای شیمیایی نیز ممکن است سبب التهاب و تورم فولیکول مو شده و در پوست سر ایجاد زخم کند.
اگر کشیدن موها قبل از ایجاد زخم در پوست سر متوقف شود، موهای شما به طور طبیعی رشد خواهند کرد. با این حال، جای زخم میتواند باعث ریزش دائمی مو شود.
ژنتیک
طاسی با الگوی مردانه شایع ترین علت ریزش مو در مردان است، که اصطلاح مورد استفاده برای آن آلوپسی آندروژنتیک است. مردانی که این نوع از ریزش مو دارند، معمولاً این ویژگی را به ارث بردهاند.
در طاسی با الگوی مردانه، ریزش مو معمولاً منجر به کاهش خط مو و طاسی در بالای سر میشود. زنان ممکن است دچار طاسی با الگوی زنانه شوند. در این شکل از ریزش مو، موها میتوانند در کل پوست سر نازک شوند.
ریزش مو در اثر درمان سرطان
ریزش مو در اثر درمان سرطان میتواند افراد را به روشهای مختلفی تحت تاثیر قرار دهد. برخی از درمانها باعث میشوند که، شما فقط مقداری از موها را از دست بدهید یا موهایتان نازک شود. اما برخی باعث ریزش مو در سراسر بدن شما میشوند.
انواع ریزش مو کدامند؟
آلوپسی به معنای ریزش مو است که میتواند در یک ناحیه یا چند ناحیه از سر و بدن شما باشد. انواع مختلفی از آلوپسی وجود دارد، مانند ریزش مو با الگوی مردانه یا زنانه و آلوپسی آره آتا.
آلوپسی میتواند در اثر عوامل مختلفی از جمله استرس، شرایط سلامتی، داروها یا آسیب به موهای شما ایجاد شود. گاهی اوقات موها دوباره رشد میکنند، اما گاهی اوقات ممکن است دوباره بریزند یا دیگر رشد نکنند.
انواع رایج آلوپسی عبارتند از:
- آلوپسی آندروژنتیک (ریزش مو با الگوی مردانه و زنانه)
- آلوپسی آره آتا
- تلوژن افلوویوم
- آلوپسی اسکار
در ادامه هر یک از این موارد را شرح میدهیم.
آلوپسی آندروژنتیک
آلوپسی آندروژنتیک نامی برای ریزش موی الگوی مردانه و ریزش موی زنانه است. این نوع ریزش مو به دلیل تأثیر آندروژنها (هورمونهای مردانه)، روی فولیکولهای مو ایجاد میشود.
آلوپسی آره آتا
آلوپسی آره آتا یک بیماری خود ایمنی است و زمانی رخ میدهد که، سیستم ایمنی بدن به فولیکولهای مو حمله کند. هیچ کس به طور قطع نمیداند که چه چیزی باعث این بیماری میشود.
اما احتمالاً توسط ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد میشود. در برخی افراد، ممکن است با استرس یا اضطراب شدید ایجاد شود.
آلوپسی آره آتا معمولاً منجر به یک یا چند تکه دایرهای ریزش مو میشود، که معمولاً روی سر شماست. لکههای طاسی میتوانند به سرعت بزرگتر شوند و پوست در این لکهها طبیعی به نظر میرسد.
ممکن است در قسمتهای طاس موها به شکل سفید یا شکسته باشد و در این نواحی احساس خارش و سوزش کنید. گاهی اوقات، آلوپسی آره آتا میتواند بسیار گسترده تر باشد.
آلوپسی توتالیس زمانی است که تمام موهای سر شما میریزد. آلوپسی یونیورسالیس زمانی است که تمام موهای سر، صورت و بدن شما میریزد. در صورت ریزش موی گستردهتر، احتمال رشد مجدد موها کمتر است.
هیچ درمانی برای آلوپسی آرهآتا وجود ندارد، اما درمانهای زیر میتوانند کمک کننده باشند.
- کرمها یا لوسیونهای کورتیزون قوی
- تزریق کورتیزون به نواحی طاس
- طیف وسیعی از داروهای موضعی دیگر که متخصص پوست ممکن است تجویز کند
- فتوتراپی
- داروهایی برای سرکوب سیستم ایمنی بدن
تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم زمانی است که وارد شدن یک شوک به بدن شما، به طور موقت رشد موهای شما را متوقف میکند. این میتواند برای چند ماه ادامه یابد و در این مدت بیشتر از حد معمول موهای قدیمی شما میریزند.
از آنجایی که رشد موهای جدید شما زمان میبرد، این امر باعث ریزش موی موقت میشود. محرکهایی که میتوانند باعث تلوژن افلوویوم شوند عبارتند از:
- زایمان
- تب
- جراحی یا تروما
- فشار
- کاهش وزن ناگهانی
- شرایط سلامتی مانند کم کاری تیروئید یا لوپوس
- شروع یا قطع برخی داروها
آلوپسی اسکار
برخی از شرایط سلامتی باعث نوعی آلوپسی میشوند، که در آن پوست قسمتهای طاس قرمز، متورم، پوسته پوسته یا تاول به نظر میرسد. اگر به موقع درمان نشود، میتواند منجر به اسکار دائمی پوست شود.
ریزش مو چگونه تشخیص داده میشود؟
اگر مشکوک به ریزش موی بیش از حد هستید، با پزشک خود صحبت کنید. او احتمالاً در مورد رژیم غذایی، داروهایی که مصرف میکنید، و اینکه آیا اخیراً بیماری داشتهاید و چگونه از موهایتان مراقبت میکنید، سؤالاتی از شما خواهد پرسید.
اگر شما یک زن هستید، پزشک ممکن است در مورد چرخه قاعدگی، بارداری و یائسگی شما سوالاتی بپرسد. همچنین ممکن است بخواهد یک معاینه فیزیکی انجام دهد، تا دلایل دیگر ریزش مو را جستجو کند.
در نهایت، پزشک ممکن است آزمایش خون یا بیوپسی (گرفتن نمونه کوچکی از سلولها برای بررسی زیر میکروسکوپ) را تجویز کند.
جلوگیری از ریزش مو
هیچ راهی برای جلوگیری از طاسی با الگوی مردانه یا طاسی با الگوی زنانه وجود ندارد. زیرا این یک ویژگی ژنتیکی است، به این معنی که شما ژن طاسی را از والدین خود به ارث بردهاید.
برخی از علل دیگر ریزش موی بیش از حد قابل پیشگیری هستند. به عنوان مثال، میتوانید با محکم نکردن موها به گونهای که فشار زیادی به پوست سر شما وارد شود، از ریزش مو جلوگیری کنید.
از محصولات موی چرب که ممکن است باعث فولیکولیت شوند، استفاده نکنید. از خشک کردن مو با حرارت سشوار و از اتوهای فر یا صاف کننده مو پرهیز کنید.
همچنین میتوانید با پزشک خود صحبت کنید و از مصرف داروهایی که سبب ریزش مو میشود، خودداری کنید.
چه زمانی برای ریزش مو به پزشک مراجعه کنم؟
ریزش مو مسئلهای نیست که بتوانید با خود درمانی آن را حل کنید. در صورتی که شرایط زیر شامل حال شما میشود، حتما با پزشک مشورت کنید:
- سن زیر 18 یا بالای 65 سال دارید.
- در دوران بارداری و یا شیردهی هستید.
- از داروهای خاصی مانند بتا بلوکرها، ایبوپروفن، رتینوئیدهای خوراکی استفاده میکنید.
- هیچ سابقه خانوادگی ریزش مو ندارید.
- ریزش موی ناگهانی و یا بدون دلیل یا تکه تکه داشته باشید.
- اخیراً داروهای ضد بارداری خوراکی خود را قطع کرده اید.
- داشتن طاسی کامل یا ریزش کامل تمام موهای بدن
- ریزش مو شما مربوط به کمبودهای غذایی، شرایط پزشکی و یا درمانی است.
- ساقههای مو شکسته است، شبیه آنهایی که در اثر عفونت قارچی ایجاد شده است.
- پوست سر شما علائمی مانند قرمزی، التهاب، عفونت و پوسته پوسته شدن دارد.
- به تازگی زایمان کردهاید.
- تغییراتی در ناخنها داشته باشید.
- ریزش مژه یا ابرو داشته باشید.
درمان ریزش مو
گزینههای درمانی زیادی برای آلوپسی وجود دارد. آنها همیشه کار نمیکنند و برخی از افراد ممکن است نیاز داشته باشند که با ریزش مو زندگی کنند. درمان آلوپسی بستگی به علت ایجاد آن دارد.
اگر دارویی باعث ریزش موی شما شده باشد، پزشک ممکن است بتواند داروی دیگری را تجویز کند. تشخیص و درمان عفونت ممکن است به توقف ریزش مو کمک کند.
اگر آلوپسی آندروژنیک دارید، میتوانید از داروهایی برای کاهش ریزش مو استفاده کنید.
اصلاح عدم تعادل هورمونی ممکن است از ریزش بیشتر مو جلوگیری کند. داروها همچنین ممکن است به کاهش یا جلوگیری از ایجاد طاسی معمولی کمک کنند.
در بعضی موارد درمان با محلول موضعی، مانند لوسیون یا فوم حاوی ماینوکسیدیل روی ناحیه آسیب دیده پوست سر اعمال میشود. ماینوکسیدیل با افزایش جریان خون به فولیکولهای مو عمل میکند و آنها را برای افزایش رشد مو و کاهش طاسی تحریک میکند.
ماینوکسیدیل موضعی فقط تا زمانی که استفاده میشود، موثر است. ریزش مو در مدت 3 تا 4 ماه پس از قطع درمان با ماینوکسیدیل رخ میدهد.
زندگی با ریزش مو
گاهی اوقات، درمانها موثر نیستند و این ممکن است آسان نباشد. برای بسیاری از افراد، ریزش مو میتواند ناراحت کننده و شرم آور باشد. ریزش مو همچنین میتواند بر تصویر شخص از خود، عزت نفس یا سلامت روان آنها تاثیر بگذارد.
ممکن است مراجعه به روانشناس برای برای این افراد مفید باشد. برخی اقدامات عملی وجود دارد که فرد مبتلا به آلوپسی میتواند انجام دهد. این گزینهها شامل پوشیدن کلاه گیس یا کلاه، تراشیدن سر (اگر موهای باقیمانده شما بسیار ظریف و شکسته است یا به صورت توده بیرون میآیند)، استفاده از محصولات مو برای حجم دادن به موهایتان یا خالکوبی ابرو.
نتیجه گیری
ریزش مو زمانی اتفاق میافتد که چرخه رشد و ریزش مو مختل شود. یا زمانی که فولیکول مو از بین رفته و با بافت اسکار جایگزین شود. بسیاری از افراد موهای پرپشت را نماد جوانی و سرزندگی میدانند، بنابراین از دست دادن آن ،میتواند باعث شود که احساس پیری کنید.
این وضعیت سبب می شود احساس جذابیت کمتری داشته باشید و عزت نفس کلی شما را کاهش میدهد. بنابراین بهتر است به دنبال روشی برای توقف ریزش مو باشید. اما اگر درمانی برای نوع ریزش مو شما در دسترس نیست، ممکن است لازم باشد یاد بگیرید که ریزش موی خود را بپذیرید.