مبدل پکیج چیست؟ انواع مبدل در پکیج ها + مزایا و معایب آن

مبدل یکی از اصلی ترین قطعات در پکیج دیواری است. وظیفه مبدل پکیج، گرم کردن آب سیستم گرمایشی و آب گرم مصرفی به صورت همزمان است. به طوریکه که هم رادیاتورها گرم بماند و هم آب گرم مصرفی مورد نیاز برای شست و شو، استحمام و غیره در دسترس مصرف کننده قرار داشته باشد.

انواع مبدل کدامند؟

مبدل پکیج در دو نوع است:

• مبدل اولیه پکیج
• مبدل ثانویه پکیج

مبدل اولیه چیست؟

این نوع مبدل در پکیج دیواری وظیفه تامین آب گرم سیستم گرمایشی( رادیاتورها) را برعهده دارد. آب گرم شده در این مبدل پس از خروج از آن سرد شده و مجددا به پکیج برگشت داده می شود، این فرایند موجب می شود تا آب موردنیاز رادیاتور تامین گردد.

اگر مبدل پکیج شما خراب شده است و نیاز به تعمیر دارد، به تعمیرکار پکیج در کرج مراجعه کنید.

مبدل ثانویه چیست؟

از مبدل ثانویه برای تامین آب گرم مصرفی موردنیاز در ساختمان استفاده می شود. آب گرم موجود در مدار مبدل حرارتی به دلیل چرخش مداوم در مدار غیر قابل استفاده و کثیف است و نمی توان از آن برای مصارفی مثل حمام، آشپزخانه و یا سرویس بهداشتی استفاده کرد.

با باز شدن شیر آب گرم در ساختمان فعالیت مبدل اولیه متوقف می شود.

شیر انحرافی باز شده و آب گرم کثیف به سمت مبدل ثانویه می رود، و از طرفی نیز آب تمیز وارد مبدل ثانویه می شود. حرارت آب گرم به آب سرد ورودی منتقل شده و در پایان در خروجی مبدل ثانویه آب گرم بهداشتی به سمت شیر آلات منتقل می شود.

پکیج های بی ترمیک یا تک مبدل ( Bithermic )

 در پکیج های تک مبدل از یک مبدل حرارت اصلی دوبل برای گرم کردن آب مدار گرمایشی و آب گرم مصرفی با عنوان Double gas water heat exchanger استفاده می کنند.

در مبدل های بی متریک تامین آب گرم گرمایشی و هم آب گرم مصرفی به وسیله تماس این مبدل با شعله مشعل می باشد.

روش کار مبدل به چه شکل است؟

با باز کردن یکی از شیرها توسط مصرف کننده، درخواست آب گرم به دستگاه اعلام می شود. وارد شدن آب به دستگاه مبدل توسط قطعه ای به نام فلومتر انجام می شود که با توجه به اینکه محل قرار گیری این مبدل در بالای محفظه شعله قرار گرفته شده است، با تماس مستقیم شعله آب گرم شده و به کمک لوله آب گرم مصرفی در دسترس مصرف کننده قرار می گیرد. این نوع عملکرد شباهت های زیادی به آبگرمکن های دیواری دارد.

کنترل دمای آبگرم مصرفی در این نوع مبدل به علت تماس مستقیم آن با شعله بسیار سخت بوده و تنها دلیل نوسان آب در حین مصرف ارتباط مستقیم آن با شعله است. با قرار گرفتن پکیج در حالت زمستانه و درخواست گرمایش از سوی مصرف کننده، شیر سه طرفه مسیر عبور خود را به سمت رادیاتورها تغییر داده، و پمپ دستگاه برای گردش آب در خود مبدل دستگاه و رادیاتورها فعال می شود. پمپ دستگاه با تغییر وضعیت به حالت زمستانه فعال می شود و در حالت تابستانه پمپ دستگاه در حالت غیرفعال قرار دارد.

با در نظر گرفتن این نکته که تمام کار گرم کردن آب توسط یک مبدل صورت می پذیرد، و اینکه آبگرم مصرفی برای گرم شدن ارتباط مستقیمی با شعله پیدا می کند، در نتیجه رسوب گذاری بیشتری در مبدل و لوله های آن رخ خواهد داد.

این پکیج ها مناسب محیط هایی است که دارای املاح آب کمتری هستند.پکیج های تک مبدله از لحاظ اقتصادی می تواند برای مصرف کنندگان کاملا مقرون به صرفه باشد.

مزایا و فواید پکیج دیواری تک مبدله

تامین آب گرم مصرفی در سریعترین زمان ممکن

فعال نبودن پمپ در حالت تابستانه و استهلاک کمتر آن

معایب پکیج های تک مبدله

رسوب گیری بالاتر

علت خرابی در مبدل پکیج

پکیج دو مبدل یا مونوترمیک (Monothermic)

 این نوع پکیج ها از دو نوع مبدل اصلی (Gas water heat exchanger) و مبدل صفحه ای(Water heat exchanger) تشکیل شده است.

در پکیج های دو مبدله از مبدل اصلی برای تامین آبگرم سیستم گرمایشی محیط استفاده می شود در چنین حالتی با تغییر وضعیت پکیج از حالت تابستانه به زمستانه پمپ دستگاه فعال شده و آب مورد نیاز با گردش در مبدل اصلی گرمایش محیط را تامین می نماید.

در این نوع مبدل ها پمپ دستگاه در حالت زمستانه برای تامین آبگرم مصرفی شروع به کار می کند و با گردش آب در مبدل صفحه ای ثانویه، آب مورد نیاز را تامین می نماید. جنس مبدل ثانویه از استنلس استیل بوده و مقاومت بالاتری نسبت به مبدل اولیه دارد. عملکرد مبدل ثانویه بدین شکل است که آب سرد ورودی برای گرم شدن در مجاورت آب گرمی که به وسیله مبدل اصلی ایجاد شده قرار می گیرد و آب گرم مصرفی را در اختیار مصرف کننده قرار می دهد.

در پکیج های دو مبدله به دلیل کنترل بهتر دمای سیال و ثابت بودن دبی عبوری آب گرم مصرفی هیچ نوسان افزایش یا کاهش دمایی را نداشته و آبگرم مطبوعی به وجود می آید.

در پکیج هایی که دو مبدله هستند اب گرم مصرفی ارتباط مستقیمی با شعله مشعل نداشته، که این موضوع می تواند در ایجاد رسوب کمتر در دیواره داخلی مبدل صفحه ای تاثیر گذار باشد و موجب رسیدن آب سالم تری به دست مصرف کننده است. میزان رسوب گیری در پکیج های دو مبدله در مقایسه با پکیج های تک مبدله به مراتب کمتر خواهد بود.

پکیج های دیواری دو مبدله مناسب مکان هایی است که املاح موجود در آب آنها بیشتر از 500PPm باشد

مزایا و فواید پکیج های دیواری دو مبدله

رسوب گیری کمتر

تامین آب گرم مصرفی یکنواخت بدون هیچ گونه نوسان

معایب پکیج های دیواری دو مبدله

برای گرم کردن آب گرم زمان زیادی را صرف می کند.

فعال بودن پمپ در حالت تابستانه باعث استهلاک بیشتر پکیج می شود.

علت خرابی مبدل پکیج

در خوردگی و فرسودگی پکیج 2 عامل اصلی می تواند نقش داشته باشد:

تجمع رسوب و آهک

نجمع لجن

تجمع رسوب و آهک

آب سردی که برای گرم شدن وارد سیستم گرمایشی پکیج می شود حاوی مقداری املاح از جمله آهک است

میزان آهک موجود در آب در مناطقی که از سختی آب بالاتری برخوردار هستند بیشتر است. تجمع رسوب و آهک به علت گردش آب در مبدل حرارتی اتفاق می افتد این تجمع می تواند باعث گرفتگی و یا مسدودی مسیر جریان آب در داخل مبدل شود و در نتیجه راندمان دستگاه نیز کاهش می یابد.

شنیدن صداهای غیر عادی و نامتعارف در زمان عملکرد پکیج می تواند یکی از علائم رسوب گرفتگی در پکیج باشد

برای رفع این مشکل می توانید مبدل پکیج را با استفاده از مواد شیمیایی مخصوص شستشو دهید. برای رسوب گیری مبدل لازم است که از یک سرویسکار یا تعمیرکار پکیج در این زمینه کمک بخواهید.

تجمع لجن

یکی از مشکلات دیگری که می تواند در این سیستم حرارتی اتفاق بیفتد تجمع لجن در مبدل حرارتی اولیه است. جریان آب در مسیر میان رادیاتور تا پکیج و همینطور بالعکس آن به مرور زمان باعث انباشته شدن لجن در درون مبدل می گردد. این تجمع می تواند باعث مسدودی مسیر گردش آب گردد و باعث تغییر در صدای عملکرد پکیج شود.

ممکن است که در زمان هواگیری رادیاتور ها آبی که از پکیج خارج می شود به رنگ سیاه باشد که خود نشانه ای از انباشته شدن لجن در مسیر مبدل اصلی یا اولیه است.

شست و شوی مبدل حرارتی به علت تجمع لجن در مقایسه با تجمع رسوب آهک به مراتب کمی راحت تر خواهد بود.

کاهش خرابی مبدل های پکیج

برای کم شدن خرابی مبدل های پکیج راهکارهایی وجود دارد که عبارتند از :

• تزریق محلول ضدرسوب به مدار گرمایشی
• نصب یک فیلتر پلی فسفات به همراه یک رسوب زدای مغناطیسی
• عدم کارکرد پکیج در مواقع کمبود افت فشار بار
• نصب صافی برگشت
• استفاده از پکیج در دمای کمتر از 60 درجه
• در مواردی که نیازی به استفاده زیاد از آب گرم ندارید از آب سرد استفاده کنید.

علائم سوراخ شدن مبدل پکیج

• بالا رفتن فشار پکیج
• افت فشار یا بار پکیج

در پکیج های تک مبدله دو منظوره، با مشاهده افزایش فشار بار در آن، متوجه خواهید شد که آب گرم مصرفی به آب گرم گرمایشی راه پیدا کرده، و این نشانه سوراخ شدن مبدل از قسمت داخلی مبدل است.

خروج آب از داخل مبدل و ریزش آن به بیرون از دستگاه باعث افت فشار در پکیج می شود.(سوراخ شدن مبدل از قسمت بیرونی)

تعمیر مبدل پکیج

حدود 80% مبدل های سوراخ شده، با جوشکاری قابل استفاده هستند. برای جوش دادن این مبدل ها، از جوشکاری اکسی اسیتیلن استفاده می شود.

برای این جوشکاری نیاز به یک کپسول گاز مایع (اسیتیلن)، کپسول هوا و یک جفت شلنگ گاز به همراه سر پیک نیک دارید.

تمیز بودن محل جوشکاری در یک جوشکاری عالی و پایدار بسیار حائز اهمیت است و به همین دلیل لازم است قبل از شروع، با استفاده از یک فرچه سیمی محل مورد نظر را تمیز نمایید.

برای انجام یک جوشکاری درست و اصولی لازم است که مبدل از قسمت داخلی و خارجی آن کاملا خشک و بدون رطوبت باشد. وجود آب در داخل مبدل پکیج ، می تواند باعث خراب شدن کار جوشکاری شود.

انجام این کار نیاز به تخصص و مهارت بالایی داشته، و توصیه می شود که برای انجام این کار از افراد مجرب و متخصص کمک بگیرید.

نتیجه گیری

در این مقاله از ایرانیجو به بررسی مبدل و نقش آن در پکیج پرداختیم و عملکرد مبدل را در پکیج های تک مبدل و دو مبدله بیان کردیم، همچنین مزایا و معایب هر یک از آنها را شرح دادیم.