استان آذربایجان شرقی کجاست؟ معرفی+ عکس و نقشه
استان آذربایجان شرقی واقع در منطقه آذربایجان، در شمال غربی ایران است. این استان پرجمعیت ترین و بزرگترین استان این ناحیه است. در دوران حکومت پهلوی به آن، آذربایجان خاوری می‌گفتند. در ایرانیجو به بررسی جامع استان آذربایجان شرقی و جاهای دیدنی آن می‌پردازیم.
استان آذربایجان شرقی کجاست؟
استان آذربایجان شرقی از نظر جغرافیایی با استان ها و جمهوری های زیر همسایه است:
- از سمت شمال به جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان و نخجوان
- از سمت غرب و جنوب غرب به استان آذربایجان غربی
- از سمت شرق به استان اردبیل
- از سمت جنوب شرق به استان زنجان
مساحت این استان آذربایجان شرقی ۴۵٬۴۹۱ کیلومتر مربع است.
لوکیشن استان آذربایجان شرقی روی نقشه
تاریخچه آذربایجان شرقی
قدمت این استان به دوران حکومت ماد ها برمی‌گردد. در سال 1316، تقسیمات کشوری به صورتی بوده است که قسمت های وسیعی از استان آذربایجان شرقی کنونی، اردبیل و آستارا به هم استانی به نام آذربایجان خاوری را تشکیل می‌دادن. این استان در آن زمان استان سوم ایران بود. بعد از مدتی شهر آستارا به همراه توابعش از استان آذربایجان خاوری جدا شد و سپس شهر مراغه به این استان اضافه شد. اردبیل نیز در سال 1372 تبدیل به استانی جدید شد و آذربایجان شرقی کنونی به وجود آمد.
نقشه استان آذربایجان شرقی
استان آذربایجان شرقی 21 شهرستان دارد که از 18 نهاد فرمانداری و 3 نهاد فرمانداری ویژهٔ (مراغه، میانه و مرند) تشکیل شده است. این استان دارای 48 بخش (نهاد بخشداری) است.
شهرستان ها و بخش های استان آذربایجان شرقی
21شهرستان و 48 بخش این استان عبارتند از:
شهرستان آذرشهر
- بخش حومه
- بخش گوگان
- بخش ممقان
شهرستان اسکو
- بخش مرکزی
- بخش ایلخچی
شهرستان اهر
- بخش مرکزی
- بخش فندقلو
شهرستان بستان‌آباد
- بخش مرکزی
- بخش تیکمه‌داش
شهرستان بناب
- بخش مرکزی
شهرستان تبریز
- بخش مرکزی
- بخش باسمنج
- بخش خسروشاه
شهرستان جلفا
- بخش مرکزی
- بخش سیه‌رود
شهرستان چاراویماق
- بخش مرکزی
- بخش شادیان
شهرستان خدا آفرین
- بخش مرکزی
- بخش گرمادوز
- بخش منجوان
شهرستان سراب
- بخش مرکزی
- بخش مهربان
شهرستان شبستر
- بخش مرکزی
- بخش تسوج
- بخش صوفیان
شهرستان عجب شیر
- بخش مرکزی
- بخش قلعه‌چای
شهرستان کلیبر
- بخش مرکزی
- بخش آبش‌احمد
شهرستان مراغه
- بخش مرکزی
- بخش سراجو
شهرستان مرند
- بخش مرکزی
- بخش کشکسرای
- بخش یامچی
شهرستان بستان آباد
- بخش مرکزی
- بخش لیلان
شهرستان میانه
- بخش مرکزی
- بخش ترکمانچای
- بخش کاغذکنان
- بخش کندوان
شهرستان ورزقان
- بخش مرکزی
- بخش خاروانا
شهرستان هریس
- بخش مرکزی
- بخش خواجه
شهرستان هشترود
- بخش مرکزی
- بخش نظرکهریزی
شهرستان هوراند
- بخش مرکزی
- بخش چهاردانگه
جمعیت
بر اساس سرشماری سال 1400، جمعیت استان آذربایجان شرقی 4/040/400 نفر برآورده شده است. برای آشنایی با شهرهای این استان میتوانید به لیست شهرهای آذربایجان شرقی مراجعه کنید.
زبان
مردم آذربایجان شرقی، به زبان ترکی آذربایجانی صحبت می‌کنند. در شهر تبریز فارسی زبانانی نیز ساکن هستند که تسلط کاملی به ترکی آذربایجان دارند.
آب و هوا
دور تا دور استان آذربایجان شرقی مملو از ارتفاعات و کوه است. به همین دلیل آب و هوای این استان سرد کوهستانی است.
این استان جزو استان های برف گیر و سردسیر ایران است، ولی آب و هوای متفاوت و متنوعی در فصل های مختلف دارد چون استان وسیع و پهناوری است.
در این استان فصل گرما کوتاه است ولی با این حال، دمای هوا در شهر های میانه و جلفا به بیش از 40 درجه سانتی گراد نیز می‌رسد.
مهر ماه شروع فصل سرد سال در این استان است و اواسط فروردین نیز پایان فصل سرد است.
شهرهای استان آذربایجان شرقی
شهر های استان آذربایجان شرقی، سالانه در تمامی فصول سال میزبان مسافران و گردشگران هستند که به این استان سفر می کنند.
اگر به مناطق برف گیر . سردسیر و همچنین به ورزش های زمستانی علاقه مند هستید، این استان مقصد بی نظیر و لذت بخشی برای شماست.
شهرهای این استان عبارتند از:
تبریز
شهر تبریز مهمترین مراکز صنعتی این استان و بزرگ ترین شهر ناحیه شمال غرب و غرب این کشور است.
مقصد اصلی اکثر مسافران به این استان شهر تبریز است چون جاذبه های طبیعی و تاریخی به همراه خوراکی ها و غذا های بسیار خوشمزه ای دارد.
جلفا
شهر جلفا واقع در مرز ایران با ارمنستان و نخجوان است. این شهر به دلیل قرار گیری در مرز، بخش مرکزی منطقه آزاد تجاری ارس به شمار می‌رود.
دیدنی های متعدد و جذابی در این شهر قرار دارد که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.
اهر، هریس و ورزقان
در شمال و شرق شهر تبریز، شهرهای اهر، هریس و ورزقان قرار داند که تعدادی از مناطق دیدنی استان آذربایجان نیز در این شهر ها قرار گرفته است.
مرند
یکی از قدیمی ترین شهرهای استان آذربایجان شرقی، شهر مرند است. به گفته‌ی بعضی از مورخان قدمت این شهر به هزار‌ه‌ی سوم قبل از میلاد برمی‌گردد.
عجب شیر، بناب و مراغه
این 3 شهر در کنار چند رودخانه پرآب و بر روی جلگه آی حاصل خیز قرار گرفته اند
بعد از تبریز، شهر مراغه دومین شهر بزرگ این استان است.
اقامت‌گاه‌های استان
اگر قصد اقامت در این استان را دارید، نگران نباشید چون هتل ها و اقامتگاه های متعددی در این استان قرار دارد که می‌تواینید یکی از این مکان ها را با توجه به بودجه خود برای اقامت در این استان انتخاب کنید.
هتل های شهر تبریز عبارتند از:
- هتل پالاس
- گسترش
- لاله‌پارک
- مروارید
- شهریار
- ائل‌گلی
- هتل بین‌المللی و …
سایر هتل های این استان عبارتند از:
- هتل بزرگ (در مراغه)
- هتل پارادایس (در کلیبر)
- هتل‌های جهانگردی (در مرند،سراب و جلفا)
- هتل کوهستانی (ارس در جلفا)
- هتل بزرگ پردیس (در عجب‌شیر) و….
اگر به فضای بومی این استان علاقه دارید، میتوانید در اقامتگاه های بومگردی این استان اقامت داشته باشید.
اقامتگاه های این استان عبارتند از:
- اقامتگاه بوم گردی گلوسنگ (در کلیبر)
- اقامتگاه بوم گردی هما (در کندوان)
- اقامتگاه بومگردی سبک عشایری اوبا
غذاهای محلی استان
یکی از دلایل سفر گردشگران به این استان، غذا های محلی لذیذ و دلپذیری است که طعمی به یاد ماندنی همراه خود دارند. از معروف ترین این غذا ها می‌توان له کوفته تبریزی و دیزی آذری اشاره کرد ولی علاوه بر این، این منطقه غذا های محلی بسیار خوشمزه ای دارد که حتما باید آنها را امتحان کنید. این غذا ها عبارتند از:
دلمه‌ی برگ مو، کباب بُناب، دلمه‌ی کلم، دویماج، آیران آشی، خیتاب، بیناب خوروشی، سوغان آشی و …
همچنین این استان نان‌ها و شیرینی‌ها متنوع و خوش طعمی دارد که بسیار در بین مسافران و گردشگران محبوب هستند که عبارتند از:
نان روغنی، نان اهری، نان اسکو، قرابیه، سوجوق و باسلوق و … .
مردم این استان مربا هایی از قبیل مربای پوست پرتقال، انجیر، زردآلو، بالنگ و… را به عنوان دسر، همراه با وعده های شام و ناهار میل می‌کنند.
رستوران‌های استان
در رستوران های این استان انواع کباب های سنتی و همچنین غذا های محلی سرو می شود.
بعضی از رستوران های معروف این منطقه عبارتند از:
- رستوران اسکله
- رستوران بناب کباب نصیری
- رستوران شاه گلی
- رستوران رهبری
- رستوران مظفریه
- رستوران حاج‌علی
- رستوران حاج عیسی
- رستوران سنتی شازده
- باغچه‌رستوران‌های ایمانی، جلالی و چهارباغ (در سردرود) و …
صنایع دستی آذربایجان شرقی
مهمترین صنایع دستی این استان عبارتند از:
- گلیم
- فرش و قالی
- چاپ‌های سنتی
- نگارگری
- رودوزی‌ها و بافتنی‌ها
- پارچه‌بافی
- مَمَقان‌دوزی
- نقره‌سازی
در سایر نقاط استان آذربایجان نیز صنایع دستی از قبیل سفال‌گری، ساخت سازهای محلی، سوزن‌دوزی، سبدبافی، تراش سنگ و زیورآلات سنتی و… نیز انجام می‌شود.
سوغات آذربایجان شرقی
سوغآت این استان اکثرا شامل شیرینی های محلی از قبیل باقلوا، نوقا، قرابیه، ریس، حلوای گردوی اسکو، حلوای هویج، سوجوق و باسلوق می‌شود.
اما علاوه بر این شیرینی های خوشمزه؛ آجیل تبریز، صنایع دستی و زیورآلات دست‌ساز نیز جزو سوغاتی های محبوب این استان به حساب می‌آیند.
آداب و رسوم آذربایجان شرقی
مردم این استان بسیار پایبند آیین ها و مراسمات ملی از قبیل نوروز، چهارشنبه‌سوری، شب چله و.. هستند.
شاید امروزه در بعضی از مناطق مراسماتی مثل خواستگاری، نامزدی و عروسی مثل گذشته انجام نشود ولی در این استان به طور کامل و به همراه آداب و رسوم مخصوص برگزار می‌شود و اهالی این منطقه بسیار به این مراسمات اهمیت می‌دهند.
برای تازه عروس دامادها در شب های چهارشنبه سوری و شب چله مراسم های خاصی به همراه ضیافت، پایکوبی و طبق کشی برگزار می‌گردد.
جمع بندی
در این مقاله از ایرانیجو به بررسی استان آذربایجان شرقی پرداختیم، تاریخچه، موقعیت جغرافیایی و نقشه آن را شرح دادیم، همچنین صنایع دستی، آداب و رسوم و سوغاتی های شهر های آن را نیز اشاره کردیم. شما نیز میتوانید در زیر همین مقاله نظرات و خاطرات خود را برای ما کامنت کنید.
