موتور برق چیست؟ چگونه کار میکند؟ کاربرد و انواع ژنراتور
یکی از دستگاه های پرکاربرد امروزی موتور برق یا ژنراتور است. این دستگاه انرژی مکانیکی که موتور درون آن می سازد را با کمک ژنراتور به انرژی الکتریکی را به برق تبدیل می کند. این دستگاه از بخش های مختلفی مثل: موتور، مخزن سوخت، خروجی برق و آلترناتور تشکیل شده است. در ادامه با ایرانیجو همراه شوید تا به طور کامل با ژنراتور برق آشنا شویم.
موتور برق چیست؟
دستگاهی که با مصرف سوخت میتواند برق تولید کند ژنراتور برق است، دستگاهی بسیار کاربردی برای تولید برق و تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی می باشد. این دستگاه معمولا بعد از قطعی برق کار خود را آغاز می کند و مانند یک برق اضطراری عمل می کند.
از این دستگاه معمولا در خارج شهر ها، باغ ها و ویلاهایی که از برق محروم می باشند برای تولید برق استفاده می شود. در موارد دیگر نیز مانند خانه ها، مطب ها و شرکت ها نیز به عنوان برق اضطراری در زمان قطعی برق شهری استفاده می شود.
کاربرد موتور برق
با توجه به قطعی های مکرر برق، ژتراتور برق امروزه به یک وسیله ی پرکاربرد بین مردم تبدیل شده است. در برخی از شرکت ها از این دستگاه به طور دائمی استفاده می کنند و ژنراتور های آن بدون قفه در حال کار و تولید برق می باشند.
در این شرکت ها باید از دیزل ژنراتور استفاده شود زیرا آنها به یک برق بی نهایت و نامحدودی نیاز دارد که ژنراتور برق ها معمولی نمی توانند آن ها تامیین کنند. یکی دیگر از کاربرد های این دستگاه نیز برق رساندن به انواع پمپ های آب و استفاده برای الکترو موتورها و سیستم‌های برقی کوچک مثلا روشنایی و غیره نیز استفاده می شود.
مدل های معمولی تر آن نیز در مواردی مانند: مصارف خانگی،ساختمان، بیمارستان ها،ویلا ها، بانک ها و مراکز امنیتی، دیتا سنتر ها،کارگاه ها، سرورها و مصارف اضطراری و بسیاری از موارد دیگر استفاده می شود.
انواع موتور برق
برای خرید یک ژنراتور برق ابتدا باید به مدل سوخت مصرفی آن دقت کنید زیرا تاثیر بسیار مهمی روی هزینه های شما دارد. این دستگاه بر اساس سوختی که مصرف می کنند به سه دسته تقسیم می شوند.
انواع موتور برق بر اساس سوخت مصرفی
یکی از موارد ضروری و مهم برای خرید این دستگاه انتخاب سوخت آن است. که از لحاظ سوخت به سه دسته تقسیم می شود:
- گازسوز
- بنزینی
- دیزلی
موتور برق گازسوز
یکی از انواع ژنراتور ها از نظر سوختی موتور برق گازسوز است. این موتورها در مواقعی که برق دچار قطعی می شود و یا در مکان هایی که اصلا برقی وجود ندارد، شروع به کار می کند. موتورهای گازسوز همانطور که اسمشان نیز مشخص است سوخت مصرفی آنها گاز می باشد.
موتورهایی که با گاز کار می کنند کم مصرف تر و ارزان تر می باشند و باعث ایجاد آلودگی کمتر هوا به نسبت سوخت های دیگر می شوند. یکی از مزایا و ویژگی های خوب آن نیز بی خطر بودن آن نسبت به بنزین می باشد.
این دستگاه انرژی مکانیکی خود را با استفاده از گاز به انرژی الکتریکی تبدیل می کند. عمر این دستگاه نیز در مقایسه با موتور برق بنزینی بیشتر می باشد و برای مصارف خانگی نیز به کار می رود.
این مدل متورور برق ها معمولا دارای سایز های کوچکی می باشند و توانایی تولید 20 کیلووات برق را دارند. این موتور این مقدار برق را تنها در مدت 5 تا 8 ساعت تامین میکند.
اگر سایز و ابعاد موتور گازسوز بزرگ تر نیز باشد قدرت تولید برق را برای کار کردن به مدت 8 تا 16 ساعت دارد.
ژنراتور بنزینی
یکی دیگر از مدل ها از نظر سوختی، موتور برق بنزینی است. این مدل ژنراتور یکی از پرکاربرد ترین و معروف ترین ژنراتور های موجود در بازار می باشد.
این مدل برای مکان هایی که در آنها گاز نیز وجود ندارد، بسیار مناسب است. زیرا آنها با سوخت بنزین شروع به کار میکند و انرژی مکانیکی درون خود را به انرژی الکتریکی تبدیل کرده و تولید برق را انجام می دهند.
نکته مهم در استفاده از این دستگاه این است که از آنها تنها باید در فضای باز استفاده شود زیرا سوخت آن در فضای بسته باعث ایجاد خفگی می شود.
عمر و کار کرد این مدل ها در مقایسه با دیگر انواع آن بسیار بیشتر است.
ژنراتور دیزلی
یکی دیگر از انواع ژنراتور ها، موتور برق دیزلی می باشد. این مدل ژنراتور ها با استفاده از سوخت گازوئیل یا همان دیزل کار میکنند و به کمک آن انرژی مکانیکی خود را به انرژی الکتریکی تبدیل کند و برق را تبدیل کند. سوخت در این ژنراتور باعث متراکم شدن پیستون می شود که باعث افزایش قدرت موتور آن می شود. به همین دلیل است که موتور برق دیزلی در مقایسه با بنزینی هم اقتصادی تر و هم ارزان تر می باشد.
انواع ژنراتور از نظر سیستم روشن و خاموش شدن
موتور برق هایی که امروزه در بازار وجود دارند علاوه بر سوخت، از نظر خاموش و روشن شدن نیز دسته بندی و بخش بندی می شوند. اکنون 3 مدل ژنراتور وجود دارد که به شیوه های مختلفی روشن و خاموش می شود. در ادامه به آشنایی با آنها می پردازیم
- هندلی: موتور برقی های هندلی برای روشن شدن نیاز به یک انسان دارد که دکمه استارت آن را بزند. این مدل ژنراتور ها به طور معمول از نوع بنزینی ساخته می شود و اندازه کوچکی نیز دارند.
- استارتی: یکی دیگر از انواع ژنراتور ها، مدل استارتی است. این مدل بیشتر در انژکتور های بزرگ استفاده می شود که پس از چرخاندن یک سوئیچ ، انرژی ذخیره شده در باتری و مخزن این موتور برق آزاد میشود و باعث انتقال انرژی الکتریکی می شود. در برخی از موتور برق ها هم آپشن هندلی و هم استارتی وجود دارد.
- اتوماتیک یا امرجنسی (ATS): در این مدل از موتور برقها، زمانی که برق قطع می شود به طور خودکار به موتور آن فرمان روشن شدن می رود. در زمان بسیار کوتاهی که کمتر از 10 ثانیه نیز می باشد، جریان الکتریکی به طور تمام اتوماتیک وارد کابل های برق می شود و برق وصل می شود. از این مدل دستگاه معمولا در مواردی که به برق های اضطراری فوری نیاز دارند، استفاده می شود.
اجزای مهم موتور برق
یک ژنراتور برق از قطعات و اجزای مختلفی تشکیل شده است. در نهایت وظیفه تمامی این قطعات که در کنار هم قرار گرفته اند تولید برق و تبدیل انرژی مکانیکی به انرژی الکتریکی می باشد.
- خنک کننده
- تولید کننده برق
- روغن رسانی
- پانل برق
- سیستم سوخت
- موتور دستگاه
در ادامه با ایرانیجو همراه شوید تا با مهمترین قطعات این ژنراتور ها آشنا شویم و کاربرد هر یک را تک به تک بررسی کنیم.
خنک کننده
یکی از اجزای مهم در ژنراتور برق خنک کننده ها می باشند. قطعات مختلف در حین کار دچار بالا رفتن دما می شوند و نیاز به یک خنک کننده دارند تا بتواند آن را خنک کند تا در ساز و کار آن مشکلی ایجاد نشود.
تولید کننده برق
مهمترین بخش ژنراتور برق، بخش تولید کننده برق است. در این بخش تولید برق متوالی که شبیه به برق شهر را دارد تولید می شود. آلترناتور نام بخشی از این دستگاه می باشد که در موتور برق انرژی اولیه الکتریکی را تامین و تولید کی کند.
روغن رسانی
قسمتی از ژنراتور که مربوط به تولید انرژی مکانیکی می باشد، باید به طور مداوم روغن کاری شود. روغنی بودن قطعات باعث جلوگیری از فرسایش اجزای موتور برق می شود.
پانل برق
در این بخش محافظت و کنترل از موتور درونی ژنراتور و تجهیزات خروجی برق AC ،DC را بر عهده دارد.
تنظیم کننده ولتاژ
یکی از نکات بسیار مهم در ژنراتور ها، تنظیم نوسانات و ولتاژ درون آن است. تنظیم کننده ولتاژ یکی از اجزای داخلی موتور برق است که این وظیفه را انجام می دهد و گاها آنها را به برق DC تبدیل می کند.
سیستم سوخت
بخش مهم دستگاه موتور برق، سیستم سوختی آن است. اگر سوخت درست وارد این انژکتور نشود، آن به هیچ عنوان روشن نمی شود و تولید برق را انجام نمی دهد. سیستم سوختی به طور مناسب سوخت را در بین اجزای موتور تقسیم میکند.
موتور دستگاه
حیاتی ترین و حساسترین بخش این دستگاه موتور آن است. موتور موجود در این انژکتور فرمان تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی را می دهد و در دستگاه ایجاد گشتاور می کند. در طی این فرایند است که برق تولید می شود. حال هرچه میزان قدرت این موتور بیشتر باشد، توانایی و میزان برق تولیدی آن نیز بیشتر می شود.
جمع بندی
موتور برق، دستگاهی است که با تبدیل سوخت فسیلی به انرژی مکانیکی، برق تولید می کند. این دستگاه معمولاً برای مصارف خانگی و کوچک کاربرد دارد و می تواند جریان الکتریسیته را با ولتاژ تکفاز (230 ولت) یا سه فاز (430 ولت) تولید کند. موتور برق برخلاف دیزل ژنراتور، می تواند با سه نوع سوخت بنزین، گاز مایع و گازوئیل کار کند.
