قهوه چیست؟ تاریخچه پیدایش + مزایا و مضرات نوشیدن آن
Coffee یا قهوه یک نوشیدنی لذت بخش و محبوب در میان مردم جهان میباشد و انواع مختلفی دارد. این دانه محبوب از بو دادن دانههای گیاه قهوه یا به اصطلاح، رست کردن ان بوجود میآید. قهوه طبع سرد و خشکی دارد و به علت کافیین موجود در ان یک نوشیدنی محرک محسوب میشود.
تاریخچه قهوه
مهد این دانه محبوب در کشور اتیوپی که محل تولید اولین دانه قهوه است شناخته میشود که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری قاره آمریکا و جنوب شرقی آسیا و همچنین در برخی نواحی جنوب آسیا مانند هند کشت میشود.
داستانهای گفته شده درباره کشف قهوه بسیار است و حتی بسیاری بر این باور اند که مشخص نیست این دانه اولین بار در کجا کشف شد. و اما داستانی که در این باره شنیده میشود، این است که یک چوپان به نام کالدی در قرن 11 میلادی، زمانی که گوسفندانش را به چرا میبرد، متوجه بالا رفتن سطح انژی آنها میشد. کالدی با ملاحظه دقیقتر آنها، متوجه دانه هایی شد که گوسفندان با خوردن آنها بیخواب میشدند و انژی آنها بیشتر میشد. سرانجام تصمیم گرفت این دانهها را امتحان کند و با هر بار امتحان کردن متوجه شد که خواب از سرش میپرد و انژی زیادی دریافت میکند. از آن زمان قهوه بعنوان یک نوشیدنی انژی بخش، در جهان محبوب شد.
در حال حاضر برزیل یکی از کشور هایی است که بیش از 37% از قهوه جهان را تامین میکند و جزو بزرگترین تولید کنندگان این دانه خوراکی است. علاوه بر آن شهر هایی مثل رم در ایتالیا، استانبول در ترکیه، آدیس آبابا در اتیوپی و لندن در انگلستان به عنوان پایتختهای قهوه در جهان شناخته میشوند.
انواع قهوه
انواع Coffee به چهار نوع عربیکا، روبوستا، لیبریکا و اکسلسا تقسیم میشود. که هر کدام عطر و طعم متفاوتی دارند. دانههای عربیکا و روبوستا جزو محبوب ترینها هستند.
- دانه روبوستا
- دانه عربیکا
- دانه لیبریکا
- دانه اکسلسا
دانه روبوستا
این دانه جزو ارزانترین دانه هاست که کافیین بسیار بالایی دارد و از نظر طعم، بسیار تلخ میباشد. این دانه در خاورمیانه، آفریقا و اروپا محبوبیت بسیاری دارد. و با نام قهوه کانفورا نیز شناخته میشود و اختصاص داده است. و 30% از قهوه مصرفی جهان را به خود اختصاص داده است. تنههای نیرومند درخت دانه روبوستا سبب شده این درخت در دشوارترین شرایط رشد کند و آسیبی نبیند.
دانه عربیکا
قهوه عربیکا در کوههای یمن، واقع در شبه جزیره عربستان رشد میکند. همچنین در جنوب غربی اتیوپی و جنوب شرقی سودان نیز رشد میکند و 60 درصد از تولید جهانی را به خود اختصاص داده است. با نامهای قهوه کوهی و درختچه قهوه عربستان نیر شناخته میشود. از نظر طعم و مزه، شیرین و ملایم است و نسبت به دانههای دیگر کافیین کمتری دارد. شرایط کاشت و نگهداری این نوع دشوار است. به همین خاطر از قیمت بالایی برخوردار است.
دانه لیبریکا
این نوع در کشور لیبریکا که در سواحل غرب آفریقاست، رشد مینماید. دانه درشتتری نسبت به عربیکا و روبوستا دارد و عطر و طعم دودی خاصی در آن وجود دارد. این coffee بسیار کمیاب است و فقط 2 درصد از قهوه مصرفی در جهان را تشکیل میدهد. آن هم به دلیل مشکل بودن فراوری این دانه میباشد.
دانه اکسلسا
در حالت کلی دانه اکسلسا کوچکتر و گردتر از دانه عربیکا و روبوستا میباشد. این دانه در کلمبیا، مالزی، فیلیپین، و نواحی مرزی بین لائوس و ویتنام یافت میشود. پرورش این دانه مانند لیبریکا دشوار است. این دانه نسبت به عربیکا کافیین کمتری دارد و طعم ترش و میوهای برای شما به ارمغان میاورد.
روشهای دم کردن
سه روش از مهمترین سبکهای دم کردن coffee عبارتند از:
- غوطه وری: در این روش قهوه آسیاب شده در آب غرق میشود و عصاره گیری بدین ترتیب انجام میپذیرد و شما میتوانید پس از 4 الی 5 دقیقه نوشیدنی تان را بنوشید.
- فشار یا pressure: در این روش با استفاده از دستگاه اسپرسو ساز، موکاپات، ایروپرس و غیره استفاده میشود. آب با دمای تقزیبا به جوش رسیده، از قهوه آسیاب شده عبور میکند و هر چه مقدار این فشار بیشتر باشد، عصاره گیری بهتر انجام میشود.
- روش ریزش متمرز power over: روش هایی برای دم آوری این نوع قهوه وجود دارد. v60، کالیتا، کمکس و جم همگی به شکل مخروطی میباشد که یک فیلتر کاغذی در دهانه اینها قرار میگیرد. قهوه آسیاب شده بر روی فیلتر ریخته میشود و آب به صورت دورانی از بالا به آن اضافه میشود و عصاره آن ار فیلتر عبور میکند. نسبت آب به قهوه و حالت ریزش آب بسیار در این روش مهم میباشد. چرا که خیساندن coffee باید به درستی اتفاق بیوفتد.
قهوه در منو کافه ها
در کافهها مشاهده میکنید که گزینههای مختلفی در منو وجود دارد که مهمترین آنها عبارتند از:
- موکا
- لته
- اسپرسو سینگل
- اسپرسو دبل
- ماکیاتو
- کاپوچینو
در ادامه هر یک از این موارد را بررسی میکنیم.
موکا
این نوع با ترکیب اسپرسو و شیر داغ تهیه میشود و مقداری پودر کاکاعو نیز به آن افروده میشود.
لته
در این روش شیر بخار داده میشود و به ترکیب اسپرسو افزوده میشود و در بسیاری از کافهها طرح هایی زیبا به شکل قلب بر روی آن ساخته میشود.
اسپرسو سینگل
Espresso تک شات یا همان سینگل، با ریختن 7 الی 8 گرم قهوه در دستگاه اسپرسو ساز، 25 تا 30 میلی گرم عصاره گیری خواهید داشت.
اسپرسو دبل
دبل اسپرسو و یا دوپیو، تفاوت آن با اسپرسو این است که حجم آن دو برابر قهوه تک شات است، که حدودا 14 گرم قهوه را عصاره گیری میکنند که تقریبا به اندازه 50 الی 60 میلی گرم میباشد.
ماکیاتو
در این نوع، با استفاده از اسپرسو تک شات به حجم 25 تا 30 میلی گرم، به آن مقدار بسیار کمی شیر فوم داده شده اضافه میشود. ماکیاتو یک کلمه ایتالیایی میباشد و به معنای لکه دار کردن میباشد. در واقع مقدار بسیار کم شیر که به قهوه اضافه شده و آن را لکه دار میکند، ماکیاتو نامیده میشود.
کاپوچینو
یک نوشیدنی بر پایه قهوه است، که با شیر ترکیب میشود، در واقع شیر را با بخار به حالت فوم در میآورند و اغلب برای تزیین آن از پودر کاکاعو و یا دارچین استفاده میکنند.
قهوه چه خواصی دارد؟
از جمله مهمترین مزایا و خواص قهوه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بعلت داشتن کافیین موجب بالا رفتن سطح انرژی میشود و سبب ترشح آدرنالین توسط مغز در بدن میشود.
- با ایجاد تغییرات در ذخایر چربی موجب لاغری میشود و به تناسب اندام کمک میکند.
- خطر ابتلا به دیابت توع 2 را کاهش میدهد.
- سبب افزایش فعالیتهای فیزیکی مشود
- نوشیدن یک لیوان قهوه در روز ریسک مرگ بعلت بیماری را کاهش میدهد.
- نوشیدن آن ریسک ابتلا به آلزایمر را کاهش میدهد.
- بهبود سلامت قلب و عملکرد آن
- و غیره.
حال سوالی ممکن است برایتان پیش بیاید با خوردن چند فنجان فهوه در روز آیا میتوانیم فواید آن را افزایش دهیم؟.
مضرات نوشیدن قهوه
قهوه در کنار مزایا و خواصی که داردَ؛ ، مانند هر چیز دیگری در صورت زیاده روی میتواند اثرات سوء نیز داشته باشد، مهمترین مضرات coffee عبارتند از:
- به دفع کلسیم در بدن
- بالا رفتن فشار خون: اصلا برای افرادی مه فشار خون دارند توصیه نمیشود و سبب وارد کردن فشار به قلب میشود.
- نوشیدن زیاد قهوه در روز سبب استرس و لرزش عضلات میشود
- ایجاد استرس و اضطراب بعلت کافیین موجود در آن
- ایجاد درد معده خصوصا در افرادی که ناشتا مینوشند
- نوشیدن coffee موجب کم خوابی در افراد میشود.
جمع بندی
در این مقاله به معرفی نوشیدنیای جذاب و هیجان انگیر بنام قهوه پرداختیم که میتواند شما را بیخواب کند، نوشیدن coffee امری بسیار لذت بخش بوده و تا جایی که به اندازه مصرف شود مفید است. اما باید حواسمان باشد که با نوشیدن زیاد آن به بدنمان آسیب نرسانیم.