شهر توس کجاست؟ تاریخچه، لوکیشن، جمعیت و آب و هوای طوس

کیلومتر 20 شمال غربی شهر مشهد در خراسان رضوی، شهر تاریخی به نام شهر توس واقع شده است. در این شهر آثار باستانی بسیاری هنوز برجا مانده و از لحاظ تاریخی و اهمیت آثار باستانی، بسیار قابل توجه باستان شناسان از سراسر جهان می باشد. 26 آبان سال 1375 این شهر با آثار های باستانی اش به ثبت ملی رسیده است. در ایرانیجو به معرفی شهر طوس می پردازیم.

توس کجاست؟

طوس به خاطر نقش مهمی که در تاریخ و فرهنگ ایران داشته است، دارای اماکن و آثار تاریخی بسیاری است.

علاوه بر مقبره هخامنشیان، مجموعه آرامگاهی “گنبد مشهد”، که شامل آرامگاه امام رضا (ع) است. با توجه به آمارهای آخرین داده‌های منتشر شده تا سال 1395، جمعیت شهر توس حدود 156 هزار نفر است.

لوکیشن شهر توس روی نقشه

در نقشه زیر لوکیشن شهر طوس قابل مشاهده است، برای دیدن جزییات بیشتر و مسیر یابی میتوانید بر روی آن کلیک کنید.

تاریخچه شهر طوس

در دوران هخامنشیان (حدود 540 تا 330 قبل از میلاد)، توس به‌عنوان یکی از پایتخت‌های این امپراطوری شناخته می‌شد. آرامگاهی به نام “مقبره هخامنشیان” در نزدیکی طوس وجود داشت که به عنوان میراثی با ارزش تاریخی شناخته می‌شود.

در دوران سلوکیان (حدود 320 تا 240 قبل از میلاد)، توس به‌عنوان یکی از مراکز فرهنگی و اقتصادی مهم ایران شناخته می‌شد. طوس در این دوران مرکز تحصیلات علمی و فرهنگی بود و بسیاری از دانشمندان و فیلسوفان برجسته ایرانی در این شهر فعالیت می‌کردند.

در دوره اسلامی، طوس به‌عنوان یکی از مراکز اداری و فرهنگی مهم در ایران شناخته می‌شد. شهر توس در دوره خلافت عباسیان به‌عنوان مرکز اقتصادی و فرهنگی ایران مطرح بود. در این دوره، طوس به مرکز تحصیلات دینی و فلسفی شناخته می‌شد و بسیاری از علما و دانشمندان برجسته در این شهر زندگی می‌کردند.

این شهر بار ها مورد حمله مغول ها قرار گرفت و بسیاری از آثار باستانی آن تخریب و تعداد زیادی از مردم در این شهر کشته شدند. اما همچنان در این شهر می توان آثار باستانی مربوط به قبل میلاد را مشاهده کرد. در طول تاریخ، توس به دلیل موقعیت جغرافیایی مهم خود و نقش مرکزی که در امور فرهنگی، تجاری و سیاسی ایران داشته است.

آب و هوای شهر طوس

میانگین دمای سالانه در شهر توس بین 15 تا 25 درجه سانتی گراد می باشد. این شهر تابستان های گرم با میانگین دمای بین 30 تا 40 درجه و زمستان هایی نسبتا سرد با 0 تا 10 درجه سانتی گراد دارد.

به طور کلی، در شهر طوس تابستان‌ها گرم و خشک و زمستان‌ها سرد و خشک است. البته مقادیر دما و هوا در هر سال ممکن است متغیر باشد و تغییراتی داشته باشد. همچنین، در روزهای گرم تابستان، دما ممکن است به بالای 40 درجه سانتیگراد هم برسد.

زبان و گویش مردم شهر توس

زبان رسمی و رایج در شهر طوس زبان فارسی با لهجه مشهدی است که به عنوان زبان اصلی و رسمی در استان خراسان رضوی استفاده می‌شود. اکثریت مردم شهر توس به زبان فارسی صحبت می‌کنند و در امور روزمره، ارتباطات عمومی و آموزش از زبان فارسی با لهجه مشهدی استفاده می‌کنند.

علاوه بر زبان فارسی، در برخی مناطق و بین برخی اقشار مردم شهر طوس، گویش‌ها و لهجه‌های محلی نیز وجود دارد. این گویش‌ها می‌توانند تفاوت‌هایی در تلفظ، واژگان و ساختار جملات با زبان فارسی را داشته باشند. به عنوان مثال، گویش خراسانی و خراسانی ترکمنی در برخی از مناطق توس مورد استفاده قرار می‌گیرند که تأثیرات ترکمنی و محلی را نشان می‌دهند.

لهجه مشهدی در ایران از اهمیت و اصالت بسیار بالایی برخوردار است. دلیل این اهمیت وجود شاعران بزرگ ایرانی نظیر فردوسی و عطار بوده که از این لهجه شیرین استفاده می کردند. به گفته برخی، ریشه اصلی گویش مشهدی با فارسی دری که از قدیمی ترین گویش های ایران است باز میگردد.

دین و مذهب مردم شهر توس

مردم شهر توس به دلیل نزدیک بودن به شهر مقدس مشهد، شباهت زیادی از هر نظر به مردم شهر مشهد دارند. در این شهر مانند اکثر شهر های استان خراسان رضوی مردم شیعه دوازده امامی بوده و اعتقادات مذهبی ویژه ای در این مذهب دارند.

مشاهیر توس

این شهر از گذشته تا کنون زادگاه افراد به نام و مشاهیری نام دار و بزرگ بوده است. به معرفی برخی از این افراد نام دار این شهر می پردازیم.

فردوسی

ابوالقاسم حسن‌بن عبدالله فردوسی طوسی، شاعر بزرگ و نویسنده شاهنامه، از مشاهیر بزرگ توس است. او به عنوان یکی از بزرگترین شاعران و ادیبان زبان فارسی در تاریخ شناخته می‌شود.

عطار نیشابوری

فریدالدین عطار نیشابوری، شاعر و ادیب بزرگ قرن 7 هجری، در نیشابور به دنیا آمده و در توس درگذشته است. او به عنوان یکی از بزرگترین شاعران و معارفه‌گران صوفی در ادبیات فارسی شناخته می‌شود.

جابر بن حیان

جابر بن حیان از شیمی دانان و دانشمندان بزرگ جهان بوده و ابداعات و اختراعات زیادی از جمله انواع روش های تقطیر دارد.

شیخ توسی

از عالمان و نویسندگان معروف

دقیقی

از شاعران پیش از فردوسی بود که تلاش کرد تا داستان های ایران را در قالب شعر نمایان کند.

امام محمد غزالی

از بزرگترین فیلسوف های جهان و عضو دارالحکمه در بغداد

خواجه نصیرالدین توسی

از ریاضی دانان بزرگ و به نام که ابداع کننده علم مثلثات بوده و رصد خانه مراغه را ساخته است.

خواجه نظام الملک توسی

فیلسوف دان و نویسنده اولین آثار فلسفی، سیاستمدار

شرف الدین طوسی

ریاضی دان بزرگ و به نام قرن 12 میلادی که تابع ریاضیاتی و معادله درجه سوم را ابداع کرد.

جاهای دیدنی شهر توس

این شهر تاریخی دارای چندین جای گردشگری و دیدنی می باشد که معروف ترین آنها آرامگاه فردوسی است. به معرفی این مکان ها می پردازیم.

آرامگاه فردوسی

آرامگاه شاعر بزرگ فردوسی در شهر طوس قرار دارد. این مکان معروف به “مقام‌الشعرا” است و به عنوان یکی از مقامات فرهنگی و گردشگری مهم توس شناخته می‌شود.

بقعه خرقان

بقعه خرقان یک مکان مذهبی و زیارتی در نزدیکی توس است. این مکان به خاطر وجود حضرت خضر و روابط خاصی که با آن دارد، برای زائران و گردشگران جذاب است.

بقعه هارونیه

در وسط دشت توس، آثار تاریخی پر از راز و رمز و جالب واقع شده است که بقعه هارونیه نام دارد. این مکان در کیلومتر 25 شمال غربی شهر مشهد و در راه بین راه توس و مشهد قرار دارد. ان بنا طبق سفال ها و قدمت آجر هایی که در آن پیدا شده تخمین زده میشود که قدمت آن به پیش از قرن ششم باز می گردد. طراحی معماری بسیار زیبا و قدیمی این اثر باعث می شود تا برای بینندگان جالب و دیدنی باشد.

تابران توس

در میان دو رشته کوه بینالود و مسجد سلیمان، شهری تاریخی واقع شده است که امروزه به تابران توس معروف است. این شهر تاریخی در قرن 4 هجری بزرگترین و مجلل ترین شهر ایران بوده است. این شهر دارای آثار باقی مانده از ارگ ها، مسجد جامع، تابران و بنای نوسازی شده فروسی می باشد.

موزه شهر توس

این موزه که براساس معماری دوره هخامنشی ساخته شده، در بین مجموعه گردشگری آرامگاه فردوسی قرار دارد. آثار این موزه به چهار بخش تقسیم می شوند و بخش های دیگری که شامل فروش و به نمایش گذاشتن کتاب ها و الهیات می باشد.

پارک های تاریخی

در شهر توس پارک های تاریخی و طبیعی زیادی وجود دارد که باعث آرامش و استراحت شما می‌شوند. به عنوان مثال، پارک طبیعی و تاریخی توس و پارک کوهسنگی رضاخان به شمارهای محبوب هستند.

سوغات شهر توس

سوغاتی های این شهر اغلب شامل سوغاتی های خوراکی از جمله زعفران، نبات درجه یک، زرشک درجه یک، نخود، کشمش، خشکبار و ادویه می باشد.

از سوغاتی های غیر خوراکی این شهر نیز می توانیم به انواع انگشتر های قیمتی و انگشتر های سنگی از جمله سنگ فیروزه، فرت بافی و پلاس بافی و شاهنامه و انواع کتاب های شعر اشاره کنیم.

اقتصاد شهر توس

اقتصاد شهر طوس بر اساس فعالیت‌های مختلفی متنوع استوار است. در ادامه به برخی از جوانب اقتصادی شهر توس اشاره می‌کنیم.

گردشگری

یکی از عوامل اقتصادی مهم در شهر توس، صنعت گردشگری است. با وجود جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی معروفی که در این شهر از جمله آرامگاه فردوسی که سالانه گردشگران زیادی دارد، واقع شده‌اند، این شهر زیبا سالانه جمعیت زیادی از گردشگران داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند. این توریست‌ها علاوه بر بازدید از مکان‌های تاریخی، در هتل‌ها، رستوران‌ها، فروشگاه‌ها و خدمات گردشگری منبع درآمد مردمان این شهر است.

کشاورزی

در مناطق اطراف این شهر تاریخی، فعالیت‌های کشاورزی انجام می‌شود. کشاورزی در این مناطق شامل کشت محصولاتی مانند زرشک، جو، انگور، نخود و زعفران است. همچنین، این محصولات از جمله زرشک و زعفران و همچنین کشمش از سوغاتی های این شهر بده  به سایر شهر ها نیز صادر می شود.

صنعت

شهر توس نیز دارای بخش صنعت است. صنایع مختلفی مانند تولید مواد غذایی، پوشاک، مصنوعات چوبی، کاشی و سرامیک و صنایع دستی در شهر طوس فعالیت می‌کنند. این واحدها به تولید محصولات داخلی، ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی در این شهر کمک می‌کنند.