چابهار کجاست؟ معرفی شهر و تاریخچه + نقشه و امکانات چاه بهار

شهر چابهار، چاه بهار یا چه بار (بلوچی)، یکی از شهرستان های استان سیستان و بلوچستان و  مجهزترین و پیشرفته ترین بندر اقیانوسی در جنوب این استان در ایران می باشد. بندر چابهار در کرانه دریای مکران و اقیانوس هند قرار دارد. در این مقاله از ایرنیجو به معرفی شهر چابهار و ویژگی های آن می پردازیم.

چابهار کجاست؟

بندر چابهار، تنها بندر اقیانوسی ایران است که متشکل از دو اسکله مجهز با ظرفیت 8.5 میلیون تن کالا در سال است که کشتی های اقیانوس پیما در آن جا پهلوگیری می کنند. 

هم اکنون 60% کالاهای اساسی ایران به آنجا وارد می شود، و تنها بندری است که هیچ گونه تحریمی در آن اعمال نمی شود. 

زبان اکثر مردم در این منطقه، زبان بلوچی است و اکثریت آن ها، اهل سنت هستند.

نامگذاری چابهار

به زمین های کنار دریا یا رود، بار گفته می شود. به عقیده برخی، چابهار، تغییر یافته چهار بهار است؛ زیرا در این منطقه، همیشه آب و هوای بهاری دارد.

ولی دقیق تر که توجه کنیم، چابهار دارای آب و هوای بسیار گرم به خصوص تابستان های گرمی است، پس نمی تواند همیشه و در هر چهار فصل سال، آب و هوای بهاری را دارا باشد، پس اگر این گونه بیان شد، صرفا یک اصطلاح غلط است.

عده دیگر بر این باورند که در قدیم به این منطقه، چه بار گفته می شد، و دلیل آن این بود که از مسافران پرسیده می شد که چه باری دارند، پس می تواند تغییر یافته ی چه بار نیز باشد.

اگر بخواهیم از دیدگاه محلی به آن نگاه کنیم، مردم محلی چابهار به افرادی که در کنار و اطراف چاه آب سکونت داشتند، می گفتند. در واقع در گذشته، مردم چاه های مختلفی را حفر می کردند و از آن ها آب مورد نیاز خود را تامین می کردند و در واقع به چاه، چه می گفتند و بار همان معنای پیرامون را داشت.

با گذشت زمان، غیر بومیان زیادی وارد این منطقه شدند و به تدریج، نام آن به چابهار یا چهار بهار تغییر پیدا کرد.

تاریخچه چابهار

بندر چابهار از گذشته بسیار مورد توجه و اهمیت قرار گرفته است. در سال 1270 هجری قمری، یعنی در دوران حکومت قاجار، زمانی که شخصی به نام ابراهیم خان بهزادی بمی، به حکومت بمپور منصوب شد، موفق شد تا بلوچستان را جزئی از خاک ایران کند.

در سال 1281، ابراهیم خان بهزادی بمی، مرز این کشور را تا چابهار و گواتر پیش برد، ولی چابهار همچنان زیر سلطه اعراب بود. هشت سال بعد یعنی در سال 1289، با کمک دولت مرکزی ایران، چابهار از سلطه اعراب درآمد و جزء خاک ایران شد.

در سال 1352 هجری شمسی، ایران تصمیم گرفت تا طرحی تحت عنوان راه اندازی بندر چابهار را اعمال کند و در پی آن، با پیمانکاران قراردادهایی بسته شد.

پس از انقلاب، به دلایل مختلف، این طرح برای مدتی متوقف شد، و در سال 1362 دوباره از سر گرفته شد  به بهره برداری رسید و چند سال زمان برد تا این پروژه به طور کامل به اجرا برسد.

دلایل اهمیت بندر چابهار

چابهار از گذشته تا کنون به دلایل مختلف بسیار حائز اهمیت بوده است. در ادامه به برخی از دلایل آن می پردازیم:

• دارای موقعیت راهبردی مناسب
• نزدیک ترین راه دسترسی به کشورهای محصور در خشکی آسیای میانه مثل افغانستان، ترکمنستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان، به آب های آزاد
• انجام ساخت و سازها و سرمایه گذاری های متعدد
• ساخت اسکله
• افزایش گنجایش بارگیری کشتی‌های اقیانوس‌ پیما 
• احداث راه ‌آهن به سمت آسیای میانه 
• ساخت فرودگاه بین‌المللی
• یکی از مهم‌ ترین چهارراه‌های کریدور شمال-جنوب بازرگانی جهانی
• دارای جاذبه‌های فراوان (تاریخی، طبیعی و گردشگری)
• یکی از مراکز علمی و آموزشی سیستان و بلوچستان (دارای 13 مرکز آموزش عالی و 10 هزار دانشجو)

ویژگی های بندر چابهار

• مساحت: 17155 کیلومتر مربع
• ارتفاع: 7 متر
• فاصله تا مرکز سیستان و بلوچستان: 738 کیلومتر 
• آب و هوا: گرمسیری و معتدل با رطوبت نسبی
• میانگین دمای سالانه: 24 درجه سانتی گراد
• جمعیت: 106739 (  در سال 2016(
• زبان: بلوچی
• لهجه: جدگالی، کنارکی، طیسی، دشتیاری و باهو کلاتی

بخش های مختلف چابهار

چابهار دارای چند منطقه یا بخش است که در ادامه به آنها می پردازیم:

1. بخش قدیمی چابهار
2. بخش جدید شهر چابهار
3. بخش ساحلی لنج‌های ماهیگیران (واقع در منطقه قدیمی شهر و همچنین در ساحل کنارک نزدیک به فرودگاه)
4. منطقه آزاد تجاری و صنعتی ( با مساحت 140 کیلومتر مربع مساحت و دارای 9 پیکره): 1. بخش مسکونی 2. بخش سوله ها، انبارها و تولیدات کارگاهی 3. بخش شهرک های صنایع (مجتمع پتروشیمی مکران و مجتمع فولاد، و پروژه‌های بزرگ ملی مانند شهرک انرژی‌های پاک شهرک صنایع خودرو شهرک صنایع غذایی شهرک شیلات و …)
5. اسکله بارگیری و تخلیه بار: 1. اسکله قدیمی شهید کلانتری 2. اسکله جدید خاتم الانبیا (شهید بهشتی)               

غذاهای سنتی

• بریانی
• تباهگ
• انواع نان: پراتا (نان روغنی)، شلو، بربری و …
• پکورا

سوغات چابهار

• شیرینی لندو
• ماهی و میگو
• سنگ های قیمتی
• گلیم بافی
• سکه دوزی
• سوزن دوزی
• حصیر بافی (گلدان، لیوان، سبد، کیف)
• چادر دستباف

مکان های دیدنی چابهار

• ساحل نورانی
• تالاب صورتی چابهار
• کوه های مریخی
• جنگل حرا
• کویر و دریا در کنار هم
• حیات وحش غنی
• قلعه تیس (قلعه پرتغالی ها چابهار)
• گل فشان تنگ 
• سواحل مکران
• موزه محلی چابهار
• بازار زرگرها
• مرکز تجاری ابریشم
• مجتمع تجاری تیس
• پلاژ ساحلی تیس
• درخت مکرزن چابهار
• دکه بازار 
• مسجد جامع تیس
• اسکله کنارک
• اسکله رمین
• ساختمان قدیمی تلگرافخانه
• گورستان جن تیس

دانشگاه های بندر چابهار

• دانشگاه بین‌المللی چابهار
• دانشگاه علمی کاربردی شهرداری
• دانشگاه آزاد اسلامی
• دانشگاه بین‌المللی علوم پزشکی
• دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی
• دانشگاه پیام نور
• دانشگاه فرهنگیان (یکی از شعبه‌های دانشگاه فرهنگیان شهید مطهری زاهدان)
• دانشگاه علمی کاربردی منطقه آزاد
• دانشگاه فنی و حرفه ایی
• دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی
• دانشگاه آزاد واحد بین‌الملل
• پردیس بین‌الملل دانشگاه سیستان و بلوچستان

اقامتگاه های معروف

• هتل 5 ستاره لیپار
• هتل بین المللی فردوس
• هتل 3 ستاره ونوس
• هتل 3 ستاره آذین
• هتل 2 ستاره سپیده
• اقامتگاه بومگردی روستای درک
• اقامتگاه بومگردی کلبه ساحلی

فاصله چابهار با بندر ها و شهرهای جهان

فاصله دریایی بندر چابهار با برخی بنادر مهم جهان

• بمبئی: ۷۶۸ مایل دریایی
• پوسان: ۵۶۴۵ مایل دریایی
• سیدنی: ۶۶۵۵ مایل دریایی
• لندن: ۵۶۸۶ مایل دریایی
• شانگهای: ۵۳۷۹ مایل دریایی
• مسقط: ۱۵۱ مایل دریایی
• هنگ‌ کنگ: ۴۶۰۲ مایل دریایی
• هامبورگ: ۶۰۰۱ مایل دریایی
• یوکوهاما: ۷۰۰۰ مایل دریایی
• شارجه: ۳۷۵ مایل دریایی
• کیپ ‌تاون: ۳۰۰۰ مایل دریایی
• کویت: ۸۹۵ مایل دریایی
• دبی: ۳۶۴ مایل دریایی
• کراچی: ۳۶۰ مایل دریایی

مسافت چابهار از دیگر نقاط تا منطقه آزاد

• تهران: ۲۲۸۶ کیلومتر
• تبریز: ۲۳۲۵ کیلومتر
• زاهدان: ۷۳۱ کیلومتر
• مرز افغانستان: ۹۰۰ کیلومتر
• مشهد: ۱۶۴۷ کیلومتر
• کراچی: ۷۰۰ کیلومتر
• عشق‌ آباد: ۱۹۱۹ کیلومتر
• دوشنبه: ۲۹۵۷ کیلومتر
• تاشکند: ۳۴۰۶ کیلومتر
• بیشکک: ۳۸۹۲ کیلومتر
• آلماتی: ۴۲۱۶ کیلومتر
• گواتر: ۷۲ کیلومتر
• اصفهان: ۱۵۰۹ کیلومتر

بهترین زمان سفر به چابهار

به دلیل آب و هوای گرم و شرجی چابهار، این بندر در تابستان دارای دمای 31 درجه سانتی گراد و در زمستان، 19 درجه سانتی گراد می باشد؛ پس بهتر است در بازه زمانی آبان تا اسفند ماه به بندر چابهار سفر کرد.