وکیل خانواده چیست؟ دعاوی خانوادگی جزء مسائل حقوقی محسوب می شود که انواع گوناگونی دارد. پرونده های مربوط به خانواده شامل ازدواج، نفقه، مهریه، حضانت و ملاقات فرزندان و… است. پرونده های خانواده بسیار حائز اهمیت هستند و به تنهایی نمی توان آن ها را به ثمر رساند، از این رو برای حل مسائل این چنینی، باید از یک وکیل خانواده یا وکیل خانواده متخصص کمک گرفت، زیرا او فردی مجرب در زمینه ی دعاوی خانواده است و می تواند در دادگاه برای این پرونده ها برنده شود.
دعاوی خانوادگی
می دانیم که بسیاری از امور مرتبط با خانواده مانند ازدواج تابع تشریفات قانونی هستند. اگر این تشریفات و مسائل قانونی رعایت نشود، ممکن است دارای عواقب سنگینی برای دو طرف (مرد/ زن) داشته باشد. این عواقب می توانند به شکل دعاوی خانوادگی ظاهر شوند که انواع گوناگونی دارد، که با توجه به حوضه ی هر کدام، وکیل خانواده به آنها رسیدگی می کند. برخی از آن ها به شرح ذیل است:
- انحلال نکاح و عقد ازدواج
- مطالبه و اجرای مهریه
- شروط ضمن عقد نکاح و ازدواج
- اجازه ازدواج مجدد برای مرد
- سلب و لغو حضانت
- نفقه و هزینه های زندگی زوجه
- مطالبه نفقه اقارب و نزدیکان
- الزام به تمکین زوجه و اثبات نشوز
- نامزدی و خسارت ناشی از برهم زدن آن
- مطالبه و استرداد جهیزیه
- تهیه مسکن مستقل
- اثبات واقعه نکاح
- اجرت المثل ایام زوجیت
- دادخواست ممنوع الاخروج کردن فرزند
- رفع ممنوع الاخروجی
- امور راجع به قایب مفقود الاثر (موت فرضی)
- نسب و عزل قیم
- عزل ولی قهری
- اثبات و نفی نسب
- تفاوت‌های فرهنگی
- سوء ظن
- اعتیاد
- عدم توافق در مسائل جنسی (زناشویی)
- ازدواج اجباری
- عدم شناخت و درک یکدیگر
- ازدواج دوم
- دخالت دیگران در زندگی
- اختلاف سن
- عدم تفاهم و توافق اخلاقی (مسائل فرهنگی)
- ناسازگاری و عدم سازش
- بداخلاقی و بدرفتاری
رسیدگی به امور دعاوی گفته شده، وظیفه ی دادگاه خانواده است که توسط وکیل خانواده، پیگیری می شود. او شخصی آگاه و مطلع به همه ی تشریفات و قوانین گفته شده است؛ از این رو موکل خود را نیز از جزء به جزء این تشریفات آگاه می سازد و نتایج رعایت نکردن آن را هم به آن ها اطلاع رسانی می کند.
وکیل خانواده کیست؟
همان طور که گفتیم، وکیل خانواده فردی است که در رشته ی حقوق تحصیل کرده و تخصص، تجربه و علم خود را در زمینه ی دعاوی خانواده تقویت کرده است و پرونده های حقوقی خود را در این حوضه انتخاب می کند که به اصطلاح به او وکیل خانواده متخصص گفته می شود. وی باید در حوضه ی طلاق توافقی، طلاق از طرف مرد و یا طلاق از طرف زن، فعالیت و تجربه ی کافی داشته باشد و پرونده های زیادی را انجام داده باشد. او به پیگیری و بررسی آن پرونده ها می پردازد تا افرادی که در این زمینه به مشکل بر می خورند، سریع تر و بهتر به نتایج دلخواه خود برسند.
این نکته را باید در نظر گرفت که یک وکیل خانواده خوب، نمی تواند به پرونده های خانواده ، به عنوان یک پرونده حقوقی نگاه کند؛ او باید بین مرد و زن ( در برخی موارد ) صلح ایجاد کند. اگر این کار را نکند، ممکن است به فرزند یا فرزندان مشترک زوجین و یا حتی خود زوج و زوجه ، آسیب های جدی محتمل شود.
ویژگی های وکیل خانواده ی خوب
- پاکدستی
- سلامت اخلاق
- صداقت
- سلامت رفتار
- علم
- دانش و آگاهی نسبت به مسائل خانواده
- آگاهی از قوانین روزآمد و رویه های موجود در محاکم
- با تجربه
- دارای اطلاعات و توانایی کافی در زمینه ی روان شناسی، روان کاوی و جامعه شناسی
- آشنایی به فرآیند مشاوره بهزیستی
- انجام پرونده طلاق توافقی در کوتاه ترین زمان ممکن
- تخصص در زمینه طلاق از سمت زوجه
وظایف وکیل خانواده چیست؟
- در ابتدای کار دارای وظیفه ای تحت عنوان پیشگیری است. برای نمونه باید توضیحاتی کامل و مفهومی در رابطه با شروط ضمن عقد ازدواج، تعهدات، حقوق و تکالیف طرفین یا مثال هایی از این قبیل را به افراد دهد تا احتمال اتفاق های بدتر در این زمینه را کم کند.
- پس از طی کردن مرحله ی اول، وظیفه وکیل این است که صلح و سازش را بین کسانی که اختلاف دارند، ایجاد کند و سعی را بر این داشته باشد که تا جایی که ممکن است امور را بیرون از دادگستری حل و فصل کنند.
- در نهایت، موظف است در مورد همه ی مواردی که پیش تر ذکر شد، یعنی حقوق و تکلیف طرفین، مدافع حقوق موکل خود باشد و هر کاری که به نظر به صلاح وی است را به نحو احسنت و با کمترین زمان، به نتیجه ی مطلوب برساند.
فعالیت های وکیل خانواده
بررسی کردن برخی مشکلات پیش آمده در خانواده که خارج از دادگاه قابل حل نیستند بر عهده ی وکلای خانواده است. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که هر کدام از کارهای این وکیل را، وکیل طلاق مجرب نیز می تواند انجام دهد؛ زیرا وکلای طلاق (توافقی) زیر مجموعه ی وکلای خانواده هستند.
برخی از بررسی های وکیل خانواده در زمینه های زیر می باشد:
- مهریه
- اجرت المثل ایام زوجیت
- نفقه زوج
- نفقه فرزند
- حضانت فرزند
- تقاضای ازدواج مجدد
- الزام به تمکین
- مطالبه نفقه
- طلاق توافقی
- طلاق از طرف زن
- طلاق از طرف مرد
در ادامه به هر کدام از آنها به شکل جداگانه می پردازیم.
مهریه
وکیل خانواده باید آگاه باشد که مهریه را چگونه از طریق اجرای ثبت مطالبه کند و روند آن را بداند، همچنین باید به طور کامل دانش نحوه ی توقیف اموال مرد را داشته باشد تا بتواند حق موکل خود را در زمان مطلوب وصول کند.
اجرت المثل
این برای زمانی است که در زمان زندگی مشترک به دلیل کارهایی که زن انجام داده است و قصد تبرع نداشته به زن تعلق می گیرد. اجرت المثل در زمان جاری شدن صیغه ی طلاق به زوجه تعلق می گیرد؛ دلیل گرفتن آن بعد از طلاق این است که ممکن است در طول زندگی، در زندگی و اموال مرد تغییر و تحولاتی اتفاق بیفتد که در گرفتن اجرت المثل ممکن است تأثیر گذار باشد.
نفقه
دو نوع نفقه وجود دارد:
- نفقه ی همسر
- نفقه ی فرزند
نفقه همسر
مطالبه نفقه یکی از حق های زوجه است. می توان گفت همه ی چیزهایی که شخص برای زندگی به آن احتیاج دارد؛ مثل خوراک، پوشاک، مسکن، اثاث منزل و… زن می تواند برای گرفتن آن از یک وکیل خانواده کمک بگیرد؛ زیرا نوع دفاع از این پرونده بسیار حائز اهمیت است.
طبق ماده 1102 قانون مدنی، زمانی که نکاح به طور رسمی صورت بگیرد، روابط زوجیت بین طرفین موجود و حقوق و تکالیف زوجین در مقابل همدیگر برقرار میشود. دو شرط زیر برای واجب شدن نفقه بر زن لازم است:
- دائمی بودن عقد: طبق ماده 1106 قانون مدنی، در عقد دائم نفقه زوجه بر عهده شوهر است.
- تمکین کامل زوجه: اگر زنی از همسر خود تمکین نکند، عنوان ناشزه به وی تعلق می گیرد و از آن جهت پرداخت نفقه از عهده شوهر بر وی ساقط می گردد.
باید به این نکته توجه داشت که باید از قوانین و تمکین آگاهی داشت زیرا در خیلی از موارد زن به علت نداشتن اطلاعات از قانون و عدم تمکین از شوهر، از نفقه محروم می شود. اگر وکیل در این موضوع حضور داشته باشد، حق زن به او می رسد.
پرونده ی نفقه از این رو مهم است که از آن برای پرونده های طلاق استفاده می شود.
نفقه فرزند
این نوع نفقه برای فرزندان از جهت مالی است. یعنی مرد و زن بعد از جدا شدن و طلاق گرفتن از یکدیگر موظف هستند به فرزند مشترک خود نفقه پرداخت کنند. مطالبه و گرفتن نفقه فرزند نیز همانند سایر دعاوی از به کمک وکیل خانواده امکان پذیر است. وکیل متخصص در این زمینه، دفاعیه ها و مدارک مرتبطی را طبق آنچه از قانون و مسائل این چنین آشناییت دارد به دادگاه ارائه می کند و به پیگیری آن می پردازد.
حضانت
حضانت و البته سلب حضانت دو پرونده ی سخت و دشوار در دادگاه های خانواده به شمار می رود که وکیل مرتبط با آن باید بسیار در این زمینه با تجربه باشد.
نگهداری و مراقبت از فرزندان بعد از 7 سالگی بر عهده ی پدر است؛ از این رو این پرونده ها معمولا با این موضوع از سمت مادر مطرح می شوند. او سعی دارد فرزند خود را بعد از سن 7 سالگی نیز داشته باشد که اکثر اوقات هم دلیل آن عدم صلاحیت پدر برای نگهداری از او است.
گرفتن حضانت بعد از سن تعیین شده در قانون، کار سختی است که فقط به کمک وکیل خانواده امکان پذیر می شود؛ البته باید توجه داشت که وکیل باید مدارک مرتبط را بررسی کند و احتمال برد پرونده در دادگاه را نیز در نظر بگیرد و سپس به آن ورود و به پیگیری آن بپردازد.
در صورت فوت پدر، حضانت فرزند به چه کسی داده می شود؟
در حالت کلی، حضانت فرزندان زندگی مشترک حق و وظیفه ی پدر و مادر است، که برا حفظ و نگهداری فرزند قرار داده شده است. اگر پدر فوت شود، مطابق قانون مدنی، حضانت فرزند بر عهده ی مادر خواهد بود.
تمکین زوجه
یکی از حقوق مردان در رابطه، تمکین است. اگر زنان به قصد اذیت و تحت فشار گذاشتن مرد، آن را دریغ کنند، در این شرایط حضور یک وکیل خانواده خوب می توان رای را به نفع موکل خود گرفت و حق وی را احقاق کرد.
طلاق توافقی
در صورتی که زن و مرد با توجه به خواست خودشان در زمینه ی حق و حقوق های خود به یک توافق برسند که به راحتی و در زمان کم پروسه ی طلاق را پشت سر بگذارند، طلاق توافقی نام دارد. برای انجام این کار به نحو احسنت به یک وکیل متخصص خانواده نیاز است.
طلاق از طرف زن
این روش طلاق یکی از روش های سخت و بسیار طولانی در زمینه ی پرونده های طلاق به شمار می رود. زیرا از نظر قانونی حق طلاق با مرد است؛ از این رو زن اگر دلایل و مدارک کافی و یا وکالت از جانب مرد، نداشته باشد روند طلاق برای وی آسان نخواهد بود.
طلاق از طرف مرد
همان طور که اشاره کردیم، طبق قانون حق طلاق با مرد است. پس مرد برای طلاق همانند زن، روند دشواری را نخواهد گذراند. اما در حالت کلی چون جزء پرونده های خانواده محسوب میشود، دارای روند مشخص و زمان بری است.
آگاهی از تجربه و تخصص وکیل خانواده
برخی از پرونده ها توسط وکلا مورد بررسی قرار نمی گیرند بلکه به دست کارآموزان وکالت هستند. اما گاهی اوقات یک سری از پرونده ها نیازمند یک وکیل مجرب و پایه یک دادگستری است تا به نتیجه ی خوبی برسد. برای این که متوجه شویم پرونده ی ما دست کدام یک است، باید به پروفایل وکیل مورد نظر مراجعه کرده و مواردی که مد نظرتان است را بررسی نمایید. این موارد می تواند شامل تخصص، تجربه، دانش، نظر دیگر دادجویان و… باشد.
هزینه ی وکیل خانواده
پرونده های حقوقی با توجه به عوامل مختلف، ممکن است هزینه های متفاوتی داشته باشد. برخی از این عوامل عبارتند از:
- درجه سختی و آسانی
- میزان زمان و انرژی که از وکیل می برد
- سابقه وکیل
- میزان دانش و تجربه او
- میزان تخصصی بودن پرونده
این عوامل برای هزینه و حق الوکاله ی وکیل خانواده نیز صدق می کند که باید با مشاوره ی حقوقی به یک نتیجه ی مطلوب رسید.
