کانکس چیست؟ تاریخچه، اجزا و انواع کانکس و مزایای آنها
شلتر یا کانکس (Conex) نوعی سازه پیش ساخته قابل حمل است، که از آن برای اسکان موقت یا دائم استفاده می‌شود. به کمک این سازه می‌توانید با صرف حداقل هزینه و در کمترین زمان ممکن، یک فضای مناسب برای استفاده مسکونی، تجاری، صنعتی و یا تفریحی فراهم آورید. در ایرانیجو به بررسی کاربردهای کانکس و انواع آن پرداخته و شما را با مزایای استفاده از این سازه و تاریخچه آن آشنا می‌کنیم.
تاریخچه کانکس چیست؟
بشر در طول تاریخ همواره به دنبال سرپناهی بوده، که وی را از گزند عوامل طبیعی محفوظ بدارد. در پی رفع این نیاز مفهومی به عنوان ساختمان و سازه به وجود آمد و همگام با پیشرفت سایر علوم توسعه و تکامل یافت.
از آنجایی که نیازهای بشر همواره در حال تغییر و به روز شدن است، انسان به سازه‌های پیش ساخته و قابل حمل نیاز پیدا کرد. اصطلاح کانکس که برگرفته از دو واژه container express در زبان انگلیسی است، از اوایل دهه 40 به زبان فارسی راه یافته است.
کانکسهای اولیه به صورت اتاقک‌های فلزی بدون عایق بودند. این سازه ها که برای اولین بار در اروپای مرکزی تولید شدند، بیشتر به عنوان انباری مورد استفاده قرار می‌گرفتند. با گذشت زمان و بالا رفتن دانش فنی، دیوارهای عایق وارد بازار شده و سبب بهبود Conex های اولیه شدند.
امروزه کانکس ها با کاربردهای متفاوتی تولید و روانه بازار می شوند، که دارای ویژگی های جذابی هستند و نقش موثری را در زندگی مدرن ایفا می کنند.
اجزای تشکیل دهنده Conex چیست؟
اجزای تشکیل دهنده یک Conex شامل موارد زار است:
- اسکلت
- شاسی
- پوشش بدنه و سقف
برای ساخت شاشی از تیر آهن استفاده می کنند و جنس اسکلت نیز معمولا فلزی می باشد. برای اتصال این قطعات ممکن است از جوش و یا پیچ و مهره استفاده شود. جهت پوشش بدنه و سقف کانکس متریالی به نان ساندویچ پانل مورد استفاده قرار می گیرد.
کانکس ها دارای قابلیت جابه جایی بوده و ممکن است به صورت چرخ دار یا بدون چرخ تولید شوند. نوع چرخدار آن به دلیل جابه جایی آسان، می تواند به صورت سیار مورد استفاده قرار بگیرد و برای انتقال آن می توان از خودرو های سبک و نیمه سنگین استفاده کرد.
پروسه انتقال Conex های ثابت که بیشتر در اسکان های دائم یا بلند مدت مورد استفاده قرار می گیرد، سخت تر بوده و به جرثقیل و یا خودروهای سنگین نیاز دارد.
کاربردهای کانکس چیست؟
Conex یک سازه پر کاربرد است، که امروزه بسیار مورد استفاده قرار می گیرد. چرا که ساخت آن از لحاظ اقتصادی و زمانی، نسبت به سازه های سنتی مقرون به صرفه تر است.
در برخی مناطق به دلایلی مانند صعب العبور بودن، امکان انتقال مصالح و ساخت و ساز وجود ندارد. در این مواقع کانکس می تواند به عنوان یک جایگزین مناسب بکار رود. علاوه بر این استفاده از آنها، سبب صرفه جویی در هزینه و زمان می شود.
در گذشته از شلتر ها جهت کیوسک تلفن همگانی، کیوسک نگهبانی و دکه های روزنامه فروشی استفاده می شد. اما امروزه از این سازه برای کاربردهای متنوعی از جمله خدمات شهری، ویلاهای مسکونی، دفاتر کاری و یا کارگاه های صنعتی استفاده می شود.
یکی از کاربردهای مهم کانکس اسکان موقت و سریع افرادی است، که بر اثر زلزله منزلشان آسیب دیده است.
انواع کانکس
Conex با توجه به نوع کاربری آن به انواع مختلفی تقسیم می شود،که مهمترین آنها عبارتند از:
- کانکسهای خدمات شهری
- ایستگاه پلیس
- فروشگاهی
- مدرسه ای
- کانکس پزشکی
- نماز خانه ای
- کارگاهی
- کانکس های مسکونی یا ویلایی
که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
شلترهای خدمات شهری
برخی از Conex ها برای استفاده در معابر شهری و ارائه خدمات به مردم مورد استفاده قرار می گیرند از جمله این موارد می توان به: کانکس ایستگاه اتوبوس و فروش بلیط، ایستگاه پلیس، سوپر مارکت یا فروشگاهی، عوارضی، ایستگاه های خودپرداز، سردخانه ای و کانکس مدرسه اشاره کرد.
کانکس ایستگاه پلیس
به عنوان مثال از کانکس های ایستگاه پلیس، برای استقرار افراد در نقاطی دورتر از اداره پلیس استفاده می شود. Conex های سوپر مارکت در مناطقی کاربرد دارد که دسترسی به مصالح سخت بوده و به دلایل مختلف، امکان ساخت یک سازه سنتی وجود ندارد.
کانکس فروشگاهی
از Conex های فروشگاهی نیز برای ارائه محصولات غذایی، نمایشگاهی و یا فروش روزنامه استفاده می شود که در آن امکان استفاده از کرکره برقی و یا نورپردازی وجود دارد.
شلتر مدرسه
Conex مدرسه نیز در برخی مناطق دور افتاده و روستاهای کم جمعیت، برای تحصیل دانش آموزان مورد بهره برداری قرار می گیرد. گاهی از کانکس برای فروش فست فود و ارائه خدمات به مسافران در مناطق شهری و یا جاده ها استفاده می شود.
کانکس پزشکی
این نوع Conex در مراکز درمانی سیار و یا پایگاه های انتقال خون و یا هلال احمر مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از امکاناتی که در کانکس پزشکی وجود دارد، شامل تهویه هوا، سیستم گرمایشی، کابینت و سرویس بهداشتی است.
کانکس نماز خانه ای
Conex های نماز خانه ای در جاده های بین شهری، پمپ بنزین ها و پارک ها برای اقامه نماز مسافران فراهم شده اند و از امکانات خاصی برخوردار نیستند.
Conex های کارگاهی
این نوع از کانکس ها که برای کارگاههای صنعتی و عمرانی مورد استفاده قرار می گیرند و شامل انواع مختلفی هستند که از جمله آنها می توان به: کانکس مدیریت، نگهبانی، خوابگاهی، آشپزخانه و سرویس بهداشتی اشاره کرد.
کانکس مدیریت
Conex های مدیریتی در برخی از ادارات، شرکت ها، سازمان ها، آموزشگاه ها و یا نمایشگاه ها برای استقرار مدیریت و یا برگزاری جلسات مورد استفاده قرار می گیرد.
کانکس نگهبانی
این Conexها نسبت به دیگر انواع دارای ابعاد کوچکتری هستند، اما پنجره های آن ها بزرگتر است. کانکس های نگهبانی برای اقامت حراست کارگاه یا کارخانه مورد استفاده قرار می گیرد.
از این نوع می توان با هدف کنترل و نظارت بر ترددها، در ورودی ساختمان های مسکونی، تجاری و یا اداری استفاده کرد. در کانکس های نگهبانی می توان تجهیزاتی مانند دوربین های مدار بسته و مانیتورها را مورد استفاده قرار داد.
کانکس خوابگاهی
این نوع Conex در ابعاد مختلفی تولید شده و دارای امکاناتی از قبیل سرویس بهداشتی است. کاربرد نوع خوابگاهی اسکان نیروی کار یک پروژه است و می تواند سبب کاهش هزینه های رفت آمد شود.
کانکس آشپزخانه
این نوع کانکس دارای امکانات مختلفی از جمله تاسیسات است، که از آن به منظور تهیه غذای پرسنل کارگاه های عمرانی و یا صنعتی استفاده می شود.
Conex سرویس بهداشتی و حمام
در محل هایی که امکان راه اندازی سرویس بهداشتی و یا حمام وجود ندارد، این نوع مورد استفاده قرار می گیرد. Conex های سرویس بهداشتی دارای امکانات تاسیساتی و بهداشتی است و می توان از آن ها در پارک ها، مراکز تفریحی و یا کارگاه ها استفاده کرد.
کانکس های مسکونی یا ویلایی
در بسیاری از مناطق تفریحی از Conex های ویلایی برای اسکان مسافران استفاده می شود. این نوع دارای امکانات بسیار زیادی از جمله اتاق خواب، حمام و سرویس بهداشتی است.
کانکس هایی ویلایی ممکن است با استفاده از فلز و یا بتن تولید شوند. اما ضروری است که این نوع در برابر بلایای طبیعی، مانند آب گرفتگی و یا زلزله مقاوم باشند.
کانکس های ویلایی را می توان با در نظر گرفتن برخی نکات، به صورت طبقاتی نیز طراحی کرد. یکی از این نکات توجه به زیر ساخت های بنا و پایه های آن است. چرا که در صورت بروز حوادثی مانند باد شدید، احتمال آسیب دیدن سازه وجود دارد.
جهت تامین آب در صورت وجود می توان، از آب شهری و یا چاه عمیق استفاده کرد. در صورتی که آب شهری و یا چاه در دسترس نباشد، می توان از منابع پلی اتیلن برای تامین آب این سازه ها استفاده کرد.
برای تامین برق نیز در صورتی که امکان استفاده از برق شهری وجود نداشته باشد، می توان موتور های مولد برق و یا دیزل ژنراتور های بزرگ را مورد استفاده قرار داد.
مزایای استفاده از کانکس
یکی از مزیت های مهم استفاده از Conex ، قدم برداشتن در جهت حفظ محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن است. چرا که با استفاده از این سازه های پیش ساخته، دیگر نیازی به کندن زمین و یا آسیب رساندن به طبیعت نیست.
یکی دیگر از مزایای آن صرفه جویی در زمان و هزینه ها است، که سبب ترغیب افراد به استفاده از آن شده است. این سازه در کمترین زمان و با حداقل هزینه در شکل و ابعاد مختلفی ساخته می شود.
از طرفی Conex دارای طول عمری بیشتر از ده سال بوده و می توان در آن از عایق صوتی و حرارتی استفاده کرد. کانکس ها در مقابل عواملی مانند باد و باران مقاومت زیادی دارند. همچنین می توانند در برابر رطوبت محیط و اشعه خورشید و یا گرد و خاک ناشی از طوفان مقاومت کنند.
کلام آخر
کانکس ها از قابلیت جابجایی آسان برخوردار بوده و در برابر وقوع بلایای طبیعی مانند زلزله، ایمن هستند. در تولید این سازه از متریال پیش ساخته استفاده شده و مونتاژ آن بسیار سریع و آسان انجام می شود.
