استان چهارمحال و بختیاری کجاست؟ نقشه، آب و هوا، جمعیت

استان چهارمحال و بختیاری یکی از استان‌های ایران است. این استان با مساحتی حدود ۱۶٬۶۷۵ و جمعیت حدود 980 هزار نفر در جنوب غربی کشور واقع شده است. مرکز این استان شهر شهرکرد است. در ایرانیجو به بررسی این استان می پردازیم.

چهارمحال و بختیاری کجاست؟

از جمله بخش‌های کوهستانی فلات مرکزی ایران محسوب می‌شود و در ۳۱ درجه و ۹ دقیقه تا ۳۲ درجه و ۳۸ دقیقه عرض شمالی و ۴۹ درجه و ۳۰ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۲۶ دقیقه طول شرقی گرینویچ قرار دارد.

نام این استان از ترکیب دو ناحیه جغرافیایی چهارمحال و بختیاری است، که هر کدام جداگانه دارای مشخصات فرهنگی و تاریخی خاص خود هستند.

این استان از نظر جغرافیایی با استان های زیر همجوار است:

• از شمال به استان اصفهان و خوزستان،
• از شرق به استان یزد و اصفهان
• از جنوب به استان کهگیلویه و بویراحمد
• از غرب به استان خوزستان

لوکیشن چهارمحال و بختیاری روی نقشه

در تصویر زیر میتوانید لوکیشن استان چهارمحال و بختیاری را روی نقشه گوگل مپ مشاهده کنید. برای مسیریابی و یا جزییات بیشتر کافی است روی عکس کلیک کنید.

نگاهی به استان

استان چهارمحال و بختیاری به دلیل واقع شدن در محدودۀ جغرافیایی کوهستانی، دارای آب و هوایی سرد و نسبتاً خشک است.

همچنین باغ‌ها و اراضی زراعی این استان با زیبایی‌های خاصی در فصل بهار پر می‌شوند و محیطی دلنشین را برای بازدیدکنندگان ایجاد می‌کنند.

نقشه استان

مساحت و جمعیت چهارمحال و بختیاری

مساحت استان حدود ۱۶٬۶۷۵ کیلومتر مربع که این مساحت از لحاظ جغرافیایی در استان‌های ایران، در رتبهٔ بیست و هفتم قرار دارد. همچنین این استان جمعیتی حدود 980 هزار نفر دارد. این استان از 11 شهرستان، 51 دهستان و 43 شهر تشکیل شده است.

از شهرستان های مهم و بزرگ این استان می توانیم به مرکز این استان و شهرستان شهرکرد، بروجن که در شمال استان واقع شده است، کیار که در جنوب استان واقع شده است و مرز استان کهگیلویه و بویراحمد را تشکیل می‌دهد، شهرستان فارسان که در شمال شرقی استان و قرارگیری خود در کنار رشته کوه‌های زاگرس این شهرستان را به یک مقصد طبیعت‌گردی تبدیل کرده است، لردگان در شمال غربی استان قرار دارد، کوهرنگ و گندمان اشاره کرد.

شهرها و شهرستان های استان

تاریخچه استان چهارمحال و بختیاری

در دوره ی پیش از اسلام، استان چهارمحال و بختیاری بخشی از تمدن‌های ماد و هخامنشی بوده است. در این منطقه، آثار باستانی مهمی نیز یافت شده است که به دوره‌ی الاماه مربوط می‌شود.

با ورود اسلام و تأسیس خلافت عباسیان، استان چهارمحال و بختیاری تحت حاکمیت این دولت قرار گرفت. در این دوره، استان تحت تاثیر ادیان مختلف اسلامی قرار گرفته و فرهنگ و زبان فارسی در این منطقه رشد کرد. نقش محوری این استان در تأسیس دولت بویهیان در قرن دوازدهم نیز قابل ذکر است.

در دوره‌ی قاجاریه، استان چهارمحال و بختیاری زیر حاکمیت دودمان قاجار واقع شد. شهرکرد در این دوره به عنوان مرکز این استان توسعه یافت و تأثیر قاجاریان در آن قابل مشاهده است.

طی حکومت دودمان پهلوی، استان چهارمحال و بختیاری به عنوان یک استان مستقل شناخته شد. در این دوره، شهر شهرکرد به عنوان مرکز این استان انتخاب شد و توسعه‌ی زیرساخت‌ها و صنایع در منطقه انجام گرفت.

این استان تا قبل از سال 1332 جزو شهرستان های استان اصفهان بوده و به طور مستقل یک استان نبود.

آب و هوای استان چهارمحال و بختیاری

در تابستان‌های این استان زیبا آب و هوا نسبتاً خشک و گرم است. دماها معمولاً در محدوده ۲۰-۳۵ درجه سانتیگراد قرار دارد و در برخی مناطق ممکن است به بیش از ۴۰ درجه سانتیگراد هم برسد. اما در ارتفاعات و مناطق کوهستانی دما کمتر و مطبوع‌تر است.

در زمستان‌های استان چهارمحال و بختیاری، آب و هوا سرد است و در برخی مناطق می‌تواند به زیر صفر درجه سانتیگراد هم برسد. برف نیز در بعضی از مناطق شایع است و مناظر زمستانی زیبایی را در این استان ایجاد می‌کند.

بهار و پاییز در استان چهارمحال و بختیاری آب و هوای ملایم و خنکی دارند. دماها در این فصل معتدل بوده و بارش باران در این دو فصل زیاد است.

ارتفاعات استان

استان چهارمحال و بختیاری با لقب بام ایران شناخته میشود، چرا که 16 قله با ارتفاع بالاتر از 3500 متر دارد. و زردکوه دومین کوه مرتفع رشته کوه زاگرس در این استان قرار دارد.

ردیف	نام کوه	ارتفاع(متر)
۱	زردکوه	۴۲۲۲
۲	شاه شهیدان	۴۱۰۰
۳	کوه سوخته	۴۰۰۰
۴	گره	۳۹۷۵
۵	فردان	۳۹۳۷
۶	میلی	۳۹۰۳
۷	کلار	۳۸۲۰
۸	ونک	۳۸۰۳
۹	کاکلک	۳۵۸۹
۱۰	جهان بین	۳۳۴۲
۱۱	ریگ	۳۵۴۸

زبان و گویش مردم استان چهارمحال و بختیاری

زبان رسمی و رایج در استان چهارمحال و بختیاری زبان فارسی است که توسط بیشتر جمعیت این منطقه صحبت می‌شود. اما علاوه بر زبان فارسی، گویش‌ها و لهجه‌های محلی نیز در استان وجود دارند که توسط بخشی از جمعیت محلی صحبت می‌شود.

یکی از گویش‌های محلی معروف در این استان پهناور گویش بختیاری است که به عنوان یکی از گویش‌های لری محسوب می‌شود. این گویش توسط بخشی از جمعیت استان، به خصوص در مناطق روستایی و عشایر، به طور روزمره استفاده می‌شود.

گویش بختیاری، نمونه‌ای از گویش‌های لری است که دارای ویژگی‌های خاص و متمایزی است و در مناطقی مانند شهرستان‌های شهرکرد، بروجن و کوهرنگ متداول است. این گویش در برخی روستاها و نقاط محدودی از استان نیز رایج است. در برخی از شهر ها و شهرستان های این استان نیز ترکی قشقایی رواج دارد.

اقتصاد استان

اقتصاد در این استان به چند بخش تقسیم میشود که آن هارا باهم بررسی میکنیم.

کشاورزی

مهم ترین محصول کشاورزی این استان بادام می باشد. بیش از 20 درصد بادام های ایران را این استان تولید و صادر میکند و از بهترین محصولات سراسر ایران نیز است. همچنین به دلیل داشتن خاک حاصلخیز و آب و هوای معتدل، یکی از قطب‌های کشاورزی در کشور است. محصولاتی مانند گندم، جو، زعفران، پیاز، هندوانه، خرما، پسته و باغات میوه مانند گیلاس، آلبالو، هلو و زردآلو در این استان تولید می‌شوند.

دامداری

دامداری از فعالیت‌های اقتصادی مهم در استان چهارمحال و بختیاری است. پرورش گوسفند و گاو به صورت صنعتی و سنتی در این استان انجام می‌شود و محصولاتی نظیر گوشت، شیر و پنبه به دست می‌آید. البته این فعالیت اغلب در مناطق کوهستانی و دهستان های این استان صورت می گیرد.

صنعت

صنعت نیز در این استان زیبا توسعه یافته است. واحدهای تولیدی در زمینه‌های مختلف مانند تولید کودهای شیمیایی، غذای دام، قطعات خودرو، لبنیات، سیمان و نساجی در استان وجود دارند. این واحدها به عنوان منابع اشتغال محسوب می‌شوند و به رونق اقتصادی منطقه کمک می‌کنند.

جاهای دیدنی و گردشگری استان

این استان پهناور و زیبا دارای جاذبه‌های گردشگری طبیعی و تاریخی متنوعی است. در زیر به برخی از جاهای دیدنی و گردشگری این استان اشاره می‌کنیم:

روستای سرآقا سید

در میان کوهستان های زاگرس، روستایی بسیار باصفا و دل نشین در روستای کوهرنگ وجود دارد، که از مناطق گردشگری این استان به حساب می آید. این روستا در کیلومتر 45 چلگرد قرار دارد و از امکانات زیادی برخوردار نیست و مخصوص طبیعت گردان و کسانی است که میخواهند با سبک زندگی آن ها آشنا شوند.

آبشار زرد لیمه

در میان جنگل های سرسبز بلوط این استان، آبشاری بکر و دست نخورده با آب و هوایی بی نظیر به چشم می خورد. این آبشار به دلیل قرار گیری در طبیعتی بکر و سرسبز از زیباترین جاذبه های گردشگری این استان به حساب می آید.

تالاب چغاخور

در ارتفاعات کوه های زاگرس تالاب چغا وجود دارد. این تالاب محل زندگی بسیاری از جانوران و پرندگان خاص در ایران است و منطقه ای حفاظت شده و امن برای این حیوانات می باشد. این تالاب از جاهای گردشگری و زیبای این استان می باشد.

کوهستان‌های زاگرس

استان چهارمحال و بختیاری در بخشی از کوهستان‌های زاگرس واقع شده است. این کوهستان‌ها دارای رشته‌های کوه و ارتفاعاتی با مناظر دیدنی است که معمولاً محل تعطیلات و کوهنوردی برای علاقه‌مندان به طبیعت می باشد.

شهرستان کوهرنگ

این شهرستان دارای مناظر زیبا و طبیعتی است و گردشگران می‌توانند از طبیعت آرامش‌بخش این منطقه لذت ببرند. کوه‌های بلند و ارتفاعات شهرستان کوهرنگ، آبشارهای دیدنی، دره‌ها و غارها از جمله جاذبه‌های این منطقه هستند.

دره شوراب

دره شوراب یکی از مناطق زیبای استان چهارمحال و بختیاری است که در حومه شهرستان شهرکرد قرار دارد. این دره دارای رودخانه‌ای بکر است که در میانه کوه‌های سبز قرار گرفته است و چشم اندازی فوق‌العاده از طبیعت را به گردشگران ارائه می‌دهد.

قلعه گنجعلی‌خان

این قلعه در شهر بروجن قرار دارد و یکی از آثار تاریخی و باستانی استان است. این قلعه در قرن یازدهم میلادی ساخته شده و امروزه به عنوان یک موزه بازدیدکنندگان را به خود جذب می‌کند.

دیگر مناطق دیدنی این استان عبارت اند از:

• آبشار شیخ علی خان
• دشت لاله های واژگون کوهرنگ
• غار یخی چما
• چشمه دیمه
• پل زمان خان سامان
• قلعه شمس آباد (قلعه یوسف خان امیر مجاهد)
• امامزاده حمزه علی
• قلعه چالشتر
• قلعه تاریخی جونقان (کاخ سردار اسعد بختیاری)
• اتاق آیینه
• قلعه دزک
• قلعه سورک
• قلعه بارده
• مسجد جامع شهرکرد (مسجد خان)
• مسجد اتابکان
• قلعه ضرغام السلطنه فرادنبه

غذا ها و خوراکی های استان

این استان دارای غذاهای محلی خوشمزه و منحصر به فرد است که مرتبط با فرهنگ و سنت‌های این منطقه می‌باشند. در زیر به برخی از غذاهای معروف و محبوب در استان چهارمحال و بختیاری می پردازیم.

کاچی شیر

این غذا که برای مریضی سرماخوردگی به ویژه گلو درد بسیار موثر و مقوی بوده، با استفاده از شیر محلی و آرد تهیه و سرو می شود که محبوبیت زیادی هم دارد.

آش دوغ

آش دوغ در این استان مانند سایر استان ها پخته می شود. با این تفاوت که در این استان از سبزیجات معطر کوهی و محلی استفاده میکنند و همچنین این غذا با دوغ پخته و سرو می شود.

آش انار

این غذا که اصالتا برای همین استان بوده و از غذا های خاص و بسیار محبوب برای گردشگران بوده است، با استفاده از انار و رب انار طبخ می شود و طعمی ترش و ملس دارد.

از دیگر غذا های محلی این استان عبارت اند از:

• نان تیری
• نان یوخا
• نان ورچاله
• کاچی شیر
• آش دوغ
• آش شنگ و موچه
• آش انار
• آش آماج بختیاری
• آش کشک
• آو تفتاله
• پرورد دوغ
• اوگندی
• آبریز یا اوبریز
• کله جوش
• روغن حیوانی
• پیه به جگر (جیر)
• گوجه پلو
• عدسی
• خوراک قارچ
• شله بریان
• کشک و کدو
• کباب بختیاری
• توله
• کوفته بختیاری
• خورشت آلو
• چلو خورش به
• تاس کباب
• گردو پلو
• اوترشی
• شوربای قیمه ریزه

جمع بندی

استان چهارمحال و بختیاری دارای جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی متنوعی است. برخی از جاذبه‌های طبیعی شامل رشته‌کوه‌های زاگرس، دره‌های عمیق، آبشارها و چشمه‌های آب طبیعی می‌باشد.