بلوک چیست؟ و چه کاربردی دارد؟ بررسی انواع بلوک
بلوک یکی از مصالح ساختمانی پیش ساخته است، که در سازه‌های بتنی و یا فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع به هر جسمی که دارای ساختار منظم و شکل یکپارچه‌ای باشد، بلوک گفته می‌شود. از بلوک‌ها برای ساخت دیوار و یا سقف ساختمان استفاده می‌شود و استفاده از آن‌ها باعث سرعت بخشیدن به صنعت ساخت و ساز شده است. در ایرانیجو شما را با انواع و کاربردهای این سازه با اهمیت آشنا سازیم.
کاربردهای بلوک
بلوک ها در انواع و اندازه های مختلفی تولید می شوند و روز به روز در حال پیشرفت هستند. برای ساخت بلوک ها از موادی مانند سیمان، لیکا و گل رس استفاده می شود.
در حقیقت بلوک ها از قرار گرفتن این مواد اولیه در کنار هم و شکل دهی به آن ها تولید می شوند. بلوک می تواند به عنوان بخشی از سازه، استفاده از مواد خام را در سازه کاهش داده و سرعت ساخت و ساز را افزایش دهد.
با توجه به نوع بلوک می توان از آن در کاربردهای مختلفی استفاده کرد. با این حال می توان گفت که مهمترین کاربرد بلوک ها در ساختمان سازی است. بلوک های ساختمانی می تواند، در سقف و دیوار مورد استفاده قرار بگیرد.
از بلوک ها همچنین می توان در سقف های تیرچه بلوک و دیوارهای پارکینگ استفاده کرد. از دیگر کاربردهای بلوک ها می توان به ساخت محوطه باغ و دیوارهای حیاط اشاره کرد. برخی بلوک ها جنبه تزیینی دارند. به عنوان مثال از بلوک های نما، می توان برای نمای سازه استفاده کرد.
بلوک ها همچنین در ایجاد جدول خیابان و یا احداث کانال های آب مورد استفاده قرار می گیرند. ما در ادامه این مقاله در ارتباط با انواع مختلف بلوک صحبت کرده و تفاوت های آن ها را نیز مورد بررسی قرار می دهیم.
انواع بلوک
بلوک ها با توجه به مواد اولیه ای که در ساخت آن ها مورد استفاده قرار می گیرد، به انواع مختلفی دسته بندی می شوند. ویژگیهای فنی بلوک ها می تواند با ایجاد برخی تغییرات در مراحل ساخت آن دستخوش تغییر شود. بطور کلی بلوک ها به سه دسته تقسیم می شوند:
- سقفی
- دیواری
- محوطه سازی
در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
بلوک سقفی
از این نوع بلوک برای ساخت سقف های تیرچه و بلوک استفاده می شود. در حقیقت این نوع بلوک به تنها به عنوان یک قالب مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از اینکه روی بلوک ها بتن ریخته شد و بتن خود را گرفت، این بلوک ها جمع آوری می شوند.
این نوع بلوک ها شامل دو نوع پوکه ای و سفالی هستند که در ادامه به بررسی آن ها می پردازیم.
بلوک سقفی پوکه‌ای
این بلوک ها با استفاده از سیمان، پوکه معدنی و آب تولید می شوند. این بلوک ها در سازه تنها نقش قالب را بر عهده دارند و بعد از ریختن بتن بر روی تیرها برداشته می شوند.
بلوک سقفی سفالی
این نوع بلوک نیز همانند بلوک نیز همانند بلوک پوکه ای عمل می کند. تفاوت بلوک های سفالی با بلوک های پوکه ای تنها در مواد اولیه ای است که از آن ساخته می شوند. این بلوک بر پایه سفال ساخته می شود و از مخلوط خاک رس و آب بدست می آید. بلوک های سفالی از انواع پر کاربرد بلوک ها، در ساخت و ساز به شمار می روند. دلیل پرمصرف بودن این نوع بلوک، سهولت تولید و دسترسی آسان به مواد اولیه است.
ظرفیت تولید بلوک های سفالی بسیار بالا بوده و در ابعاد مختلفی ساخته می شوند. از بلوک های سفالی در دیوار، سقف تیرچه بلوک و قسمت های غیر باربر ساختمان استفاده می شود.
برخی از مزایای بلوک های سفالی استحکام کافی و مقاوم بودن در برابر آتش سوزی است. بلوک های سفالی مقرون به صرفه بوده و به عنوان عایق حرارتی مورد استفاده قرار می گیرند.
با وجود مزایای زیادی که بلوک های سقفی سفالی دارند، اما استفاده از آن ها از لحاظ اجرایی زمان زیادی می طلبد. این بلوک ها همچنین دارای وزن سنگینی بوده و می توانند سبب افزایش وزن ساختمان شوند. یکی از معایب بزرگ بلوک های سفالی این است، که احتمال وجود آهک در مواد اولیه آن ها بسیار زیاد است.
بلوک دیواری
بلوک های دیواری یکی از مصالح پر کاربرد در ساختمان سازی هستند که برای ساخت دیوار سازه ها مورد استفاده قرار می گیرند. به منظور ساخت این نوع بلوک ها از مواد اولیه ای مانند سیمان، آب، ماسه و سنگدانه های دیگر استفاده می شود.
بلوک های دیواری می توانند جایگزین مناسبی برای بتن در صنعت ساخت و ساز باشند. به دلیل روی هم قرار گرفتن این نوع بلوک ها، لازم است که از ضخامت بیشتری برخوردار بوده و در برابر فشار مقاوم باشند.
با استفاده از مواد اولیه متفاوت می توان انواع مختلفی از بلوک های دیواری را تولید کرد، که هر کدام دارای کاربرد خاصی است. در ادامه با انواع مختلف بلوک های دیواری و کاربرد آن ها آشنا خواهید شد.
بلوک سیمانی
یکی از معروف ترین بلوک ها در صنعت ساختمان سازی، بلوک های سیمانی هستند که با استفاده از سیمان، آب، ماسه و یا سنگ ساخته می شوند. بلوک سیمانی کاربرد زیادی در دیوار چینی دارد و به دو دسته سبک و سنگین تقسیم می شود.
از بلوک های سیمانی برای دیوار چینی ساختمان و یا حیاط استفاده می شود. از دیگر کاربردهای بلوک های سیمانی می توان به ساخت سقف های تیرچه بتنی اشاره کرد.
این نوع بلوک ها ممکن است به صورت تو خالی و یا توپر ساخته شوند. از نوع توخالی آن زمانی استفاده می شود که هدف از ساخت دیوار، تقسیم و جداسازی فضا باشد.
اما زمانی که در ساختمان نیاز به باربر و تحمل فشار باشد، حفره های بلوک را با سیمان پر کرده و یا از میلگرد فولادی استفاده می شود.
بلوک سیمانی سبک یا بلوک پوکه‌ای
این نوع بلوک ها که به صورت قالب تولید می شوند، متشکل از سیمان، آب و پوکه معدنی هستند. پوکه معدنی همان گدازه های سرد شده آتشفشان است. بلوک های سبک در سقف های تیرچه مورد استفاده قرار می گیرند که از جنس سیمان و بتن هستند.
بلوک سیمانی سنگین
مواد تشکیل دهنده این بلوک سیمان، ماسه و آب است. از این بلوک بیشتر در مناطقی که دسترسی به منبع نور مشکل است، مانند جزیره کیش و قشم استفاده می شود.
بلوک پوکه‌ای صنعتی یا لیکا
بلوک‌های صنعتی از ترکیب سنگدانه‌های صنعتی مانند رس یا سنگ منبسط شده با سیمان و آب تشکیل می شوند. در ساخت این بلوک ها که به دو روش سنتی و مدرن تولید می شوند، از گرید صنعتی یا لیکا استفاده می شود.
بلوک گازی هبلکس (AAC)
بتنهای هبلکس که به آن بتن AAC نیز گفته می شود، نوعی بتن هوادار اتوکلاو شده هستند. این نوع بتن از موادی مانند سیمان، پودر سیلیس، آهک، پودر آلومینیوم و آب تولید می شود.
بتن های هبلکس سبک دارای خاصیت عایق بوده و در کاهش وزن و کاهش مصرف انرژی ساختمان تاثیر بسزایی دارند. از معایب بلوک AAC می توان به قیمت بالا، استحکام پایین، آسیب پذیری و سازگار نبودن با محیط زیست اشاره کرد.
بلوک CLC
بلوک پرلکس که به آن بلوم CLC نیز گفته می شود، یکی از بلوک های سبک وزن است که در ساخت و ساز استفاده می شود. این نوع بلوک از سیمان و ماسه ریز تولید می شود و می توان آن را به جای آجر و سفال در ساخت دیوار بکار برد.
از بلوک های پرلکس می توان در ساختمان های مسکونی، هتل ها، انبارها و مراکز تجاری استفاده کرد. بلوک های CLC دارای عایق صوتی و رطوبتی هستند و سبب سهولت در اجرای کار می شوند.
این بتن ها همچنین دارای ساختاری متخلخل بوده و قابلیت اشتعال دارند. از طرفی دارای فاق و زبانه هستند و می توانند به یکدیگر چفت شوند. با وجود مزایای بسیاری که بلوک های پرلکس دارند اما خالی از عیب نیستند.
این بلوک ها در صورت متصل نبودن به سازه از استحکام کافی برخوردار نیستند. همچنین در دیوارهای باربر قابل استفاده نبوده و به دلیل حجیم بودن سبب کاهش فضای مفید ساختمان می شوند. از طرف دیگر مقرون به صرفه نبوده و قیمت آن به دلیل داشتن ماده سیلیسی گران است.
بهترین نوع بلوک کدام است؟
بعد از اینکه درباره انواع مختلف بلوک توضیح دادیم، ممکن است بپرسید که کدام نوع از بلوک ها بهتر است. از آنجایی که هر نوع از بلوک برای کاربرد خاصی تولید شده است، نمی توان گفت که کدام نوع از بلوک ها بهتر است.
امروزه بلوک های سیمانی یکی از پر استفاده ترین بلوک ها به شمار می روند. از طرفی بلوک های هبلکس یا AAC در دهه های اخیر طرفداران زیادی پیدا کرده است و با برندهای مختلفی در ایران تولید می شود.
یکی از ویژگیهای یک بلوک مرغوب، محکم بودن لبه های آن است. در صورت نامرغوب بودن بلوک لبه های آن خرد می شود، که ممکن است به دلیل کمبود سیمان، عدم اختلاط آن با ماسه و یا آبیاری ناکافی باشد.
یک بلوک مرغوب دانه بندی درشتی داشته و در صورت افتادن از ارتفاع یک متری نباید بشکند. از طرف دیگر تیره بودن رنگ بلوک نیز نشان از مرغوب بودن آن است.
