استان یزد کجاست؟ معرفی+ عکس و نقشه، یزد کجا بریم؟
یزد واژه ای باستانی است و در لغت به معنای نیایش، پرستش و ایزد است. استان یزد قدمتی 3 هزار ساله دارد و آثار و بناهای تاریخی متعددی را از قبیل سفالهای نقش دار نارین قلعهی میبد، سنگ نوشته های کوه ارنان و… را در خود جای داده است. این استان به مرکزیت شهر یزد است. در ایرانیجو به بررسی جامع استان یزد و جاهای دیدنی آن میپردازیم.
استان یزد کجاست؟
این استان واقع در مرکز ایران است و از نظر جغرافیایی با استان های زیر همسایه است:
- از سمت شمال و غرب به استان اصفهان
- از سمت شمال شرقی به استان خراسان
- از سمت جنوب غربی به استان فارس
- از سمت جنوب شرقی به استان کرمان
مساحت این استان حدود 72156 کیلومتر است که حدود 4/37% از وسعت این کشور را در خود جای داده است.
لوکیشن استان یزد روی نقشه
نقشه استان یزد
استان یزد 11 شهرستان، 21 بخش، 45 دهستان و 21 شهر دارد. در سال 1352 این استان از استان اصفهان جدا شد.
شهرستانهای استان یزد
اکثر شهرهای استان یزد، قدمتی طولانی دارند و به همین دلیل آثار باستانی با اهمیت و مهمی دارند. طبق تقسیمات کشوری، لیست شهرستان های این استان به شرح زیر است:
- یزد
- میبد
- مهریز
- مروست
- خاتم
- بهاباد
- تفت
- بافق
- اشکذر
- ابرکوه
- اردکان
جمعیت
بر اساس آخرین سرشماری در سال 1395 جمعیت این استان یزد 1/138/5331 نفر و 340/657 خانوار است.
در جدول زیر میتوانید جمعیت شهرستان های استان یزد را به تفکیک مشاهده کنید.
نام شهرستان | مرکز شهرستان | جمعیت مرکز شهرستان (سال ۹۵) | جمعیت شهرستان (سال ۹۵) |
ابر کوه | ابر کوه | ۲۷٬۵۲۴ نفر | ۵۱٬۵۲۲ نفر |
اردکان | اردکان | ۷۵٬۲۷۱ نفر | ۹۷٬۹۶۰ نفر |
اشکذر | اشکذر | ۱۹٬۱۲۳ نفر | ۳۲٬۵۶۲ نفر |
بافق | بافق | ۴۵٬۴۵۳ نفر | ۵۰٬۸۴۵ نفر |
بهاباد | بهاباد | ۹٬۲۳۲ نفر | ۱۷٬۲۲۱ نفر |
تفت | تفت | ۱۸٬۴۶۴ نفر | ۴۳٬۸۹۳ نفر |
خاتم | هرات | ۱۳٬۰۳۲ نفر | ۲۱٬۵۶۴ نفر |
مهریز | مهریز | ۳۴٬۲۳۷ نفر | ۵۱٬۷۳۳ نفر |
میبد | میبد | ۸۰٬۷۱۲ نفر | ۹۹٬۷۲۷ نفر |
یزد | یزد | ۵۲۹٬۶۷۳ نفر | ۶۵۶٬۴۷۴ نفر |
مروست | مروست | ۹٬۳۷۹ نفر | ۱۶٬۰۱۴نفر |
پایتخت استان یزد کجاست؟
این استان به مرکزیت شهر یزد است. شهر یزد واقع در دره ای خشک و گسترده است و در میان رشته کوه های خرانق و شیر کوه قرار دارد.
شهر یزد
اولین شهر خشتی جهان و نخستین شهر کشور ایران شهر یزد است که به همین عنوان در یونسکو ثبت شده است.
این شهر در بین گردشگران داخلی و توریست های خارجی بسیار محبوب است زیرا هنوز بافت سنتی آن حفظ شده است.
شهرهای استان یزد
آثار باستانی با اهمیت و مهمی در شهرهای این استان قرار گرفته اند. اکثر این شهر ها قدمتی طولانی و تاریخی دارند. برخی شهرهای کویری استان یزد عبارتند از: یزد، میبد، اردکان، مهریز، تفت، ابرکوه، اشکذر و بافق
شهر اردکان
بزرگترین شهر این استان، شهر اردکان است. اردکان در کلمه به معنای معدن مقدس است چون از 2 واژه ارد(مقدس) و کان(معدن) ساخته شده است.
شهر اردکان واقع در مسیر جاده یزد تهران است و مساحت آن بیشتر از 24 هزار کیلومتر است.
شهر بافق
در زمان قبل از اسلام، شهر وافق در قلمرو هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان قرار داشت. منطقه ی یزد به خصوص شهر بافق، در دوره ساسانی جایگاه مهمی را به دست آورد. این شهر در دوران عثمان بن عفان توسط مسلمانان افتتاح شد.
در شهر بافق، امامزاده عبدالله قرار گرفته که یکی از بنا های با ارزش و بی نظیر این استان است.
شهر تفت
در جنوب غربی استان یزد شهری به اسم تفت قرار گرفته است که وسعت آن حدود 7000 کیلومتر مربع است.
تفت در لغت دو معنی دارند. یکی به معنای سبدی از جنس چوب که در آن میوه قرار میدهند و دگیری به معنای گرم است.
شهر مهریز
این شهر واقع در 35 کیلومتری جنوب شهرستان یزد قرار گرفته است و مساحت آن حدود 15 هزار کیلومتر مربع است.
در قدیم مهریز به مهر یجور معروف بوده است. این منطقه از روستا های قدیمی تشکیل شده است.
شهر میبد
شهر میبد واقع در شمال غربی استان یزد است و در کنار جاده بندرعباس-تهران قرار گرفته است.
این شهر حدود 845 کیلومتر مربع وسعت دارد و فاصله شهر میبد تا سطح دریا حدود 1220 متر مربع است. طبق شنیده ها این شهر در دوران کیومرث گشوده شده است.
آب و هوا
این استان زمستان های نسبتا مرطوب و سردی دارد و تابستان های بسیار گرم، خشک و طولانی دارد. به دلیل این که این استام بر روی کمربند خشک جهانی قرار گرفته است.
اقامتگاهها
استان یزد اقامتگاه ها و هتل های مناسبی دارد که همواره آماده میزبانی از مسافران و گردشگران هستند. بعضی از هتل های معروف این استان عبارتند از: هتل پارسیان صفائیه، هتل داد، هتل باغ مشیرالممالک، هتل ارگ، هتل باغسرا، هتل کاریز و مهمانسرای جهانگردی اردکان و هتل حاج ملک میبد و …
این استان اقامتگاههای بومگردی متعددی نیز دارد به عنوان مثال:
- اقامتگاه بوم گردی خانه خشتی و اقامتگاه سنتی طارونه (در شهر یزد)
- اقامتگاه بوم گردی شیرین و فرهاد (در میبد)
- اقامتگاه بوم گردی سرای بهشت (در بافق)
- اقامتگاه بوم گردی ماه بیبی و شبستان (در اردکان)
غذاهای محلی
استان یزد غذاها و خوراکی های سنتی زیادی دارد. معروف ترین غذای این استان که بین گردشگران بسیار محبوب است، آش شولی است که به همراه چاشنی رب انار و یا سرکه سرو میشود.
یکی دیگر از غذاهای محبوب و خوشمزه ی این منطقه، آش گندم یزدی است که به آن آش امام حسین نیز میگویند. این آش ار حبوبات متنوع درست میشود.
سایر غذا های سنتی این منطقه عبارتند از:آش آلو، آش انار، آش ماش، آش آبغوره، آش کدو، قیمه نخود( به جای لپه نخود دارد)، قلیه کدو یزدی، خورش به آلو، کوفته لپه، کوفته نخودچی و… .
رستورانها
اگر در استان یزد دنبال چلو کباب خوب هستید پیشنهاد ما به شما رستوران ترمه و ترنج است.
رستوران مارکوپولوی هتل شرق نیز غذا های خوش طعمی سرو می کند. علاوه بر غذا های خوشمزه منظره ای بی نظیر و به یاد ماندنی نیز دارد.
یکی از کافه های قدیمی در این استان که حدود 60 سال است که تاسیس شده است، کافه عدسی پناهنده است که فقط عدسی سرو می کند.
سایر رستوران های معروف یزد عبارتند از:
تالار یزد، آقا قهوهچی، رستوران هتل حاجالملک، رستوران سنتی گلشن (واقع در میبد) و رستوران شاهعباسی که واقع در کاروانسرای شاهعباسی میبد است و یادگاری از دوران صفوی میباشد.
اماکن دیدنی استان یزد
شهرستان ابرکوه
- سرو کهن ابرکوه
- خانه آقازاده
- یخچال خشتی ابرکوه
- گنبد عالی
شهرستان اردکان
- منارجنبان خرانق
- پیر سبز هریشت
- پیر سبز چک چک
- مسجد جامع اردکان
- رباط ساغند اردکان
- کاروانسرای خرانق
- مجموعه آبانبار احمدآباد
- خانه تقدیری
- خانه آیتالله خاتمی
- رباط ابوالقاسم رشتی
- رباط خرگوش
شهرستان اشکذر
- آسیابآبی اشکذر
- مسجد ریگ مجومرد
- مجموعه باغ وزیر حجت آباد
شهرستان بافق
- تپه قاضی میر جعفر
- منطقه حفاظتشده کوه بافق و کویر کاراکال صادقآباد
- مسجد جامع بافق و مدرسه علمیه
- قلعه باقرآباد
شهرستان بهاباد
- قلعه ده عسگر
- برج حاجیآباد
شهرستان تفت
- مجموعه تاریخی شاهنعمتالله ولی
- عمارت و باغ صدری (نمیر)
- بقعه شیخ جنید تورانپشت
- قلعه رشکوئیه
- قلعه شواز
- آبشار فصلی دره گاهان
شهرستان خاتم
- جنگل باغ شادی هرات
- نهر مسیح
- خانه دکتر صالحی
شهرستان مروست
- قلعهٔ تاریخی مروست
- کاروانسرای شعبه
شهرستان مهریز
- باغ پهلوانپور
- مجموعه مهرپادین مهریز
- قلعه سریزد
شهرستان میبد
- نارین قلعه
- برج کبوتر خانه
- کاروانسرای شاه عباسی میبد
- یخچال میبد
- مسجد جامع میبد و گنبد امام حسن
- مسجد جامع ندوشن
شهرستان یزد
- آتشکده زرتشتیان یزد
- بقعه سید رکن الدین
- آبانبار شش بادگیر
- مجموعه میدان امیرچخماق
- خانه لاریها
- دخمه زرتشتیان
- مدرسه ضیائیه (زندان اسکندر)
- مسجد جامع کبیر یزد
- مسجد ریگ یزد
- بازار خان و حمام خان
- باغ دولتآباد
- بقعه دوازده امام
- قنات باغ زارچ
- مسجد جامع فهرج
صنایع دستی
یکی از گسترده ترین تولید کننده ی سرامیک و سفال در این کشور، میبد است.
نقش های خورشید خانم، مرغ و ماهی بر روی سفالهای لعاب دار و بدون لعاب و لعابدار در این منطقه مشاهده میشود.
سایر صنایع دستی این استان عبارتند از:
ترمه، شمد، شعربافی، زیلوبافی، داراییبافی و تولید چادر مخصوص شب
سوغات
استان یزد معروف به استان تنقلات شیرین و خوراکی ها است. این خوراکی و شیرینی های خوش طعم عبارتند از:
کیک یزدی مشهور، باقلوا، حلوا ارده اردکان، قطاب، نقل، پشمک، شیرینی حاج بادامی، نان سوروک برخی، سوهان آردی، سوهان خانی منقا (شیرینی پنجرهای)، نان برنجی و لوز (لوز بیدمشک، لوز بادامی و لوز نارگیل)
آداب و رسوم استان یزد
این استان هم مثل سایر استان های دیگر ایران، آداب رسوم و آیین های جذاب و متعددی دارند. یکی از معروف ترین اداب رسوم استان یزد مربوط به روز عاشورا است که باعث جذب بسیاری از گردشگران میشود.
در بعضی از شهرهای این استان مخصوصا شهر میبد، تعزیه خوانی بسیار جذاب و دیدنی رواج دارد. 2 روز قبل از شروع محرم, در شهر میبد مراسم شاه حسن و شاه حسین نیز برگزار میشود. در این مراسم کردم در مسیر بین مهدیه ی شهر میبد تا امامزاده، در حالی که کمر همدیگر را گرفته اند، شه حسن و شاه حسین گویان این مسیر را طی میکنند.
جمع بندی
در این مقاله از ایرانیجو به بررسی جامع استان یزد پرداختیم، ویژگی های آب و هوایی و جغرافیایی این استان را بررسی کردیم و جاهای مهم و دیدنی آن را نیز معرفی کردیم.