قلعه رودخان کجاست؟ ✔️ عکس، نقشه و ⏰ ساعت بازدید قلعه هزار پله 🏰
یکی از مهمترین دژهای تاریخی و نظامی ایران و مرکز فرمانروایی بسیاری از فرمانروایان گیلان و رشت قلعه رودخان بود که تا دوره زندیه مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ این قلعه با نام‌های دژ رودخان یا قلعه حسامی شهرت یافته است. از آن جایی که این قلعه در کنار رودخانه‌ای به نام رخون واقع شده است، به آن این نام را نسبت داده اند. در ایرانیجو به معرفی قلعه رودخان فومن می‌پردازیم.
قلعه رودخان کجاست؟
قلعه رودخان در ارتفاعات جنگلی 30 کیلومتری شهرستان فومن، در روستای رودخان در استان گیلان واقع می‌باشد. این قلعه با شماره ثبت 1549/3 در 30/11/1354 به دلیل ویژگی‌های استراتژیکی و منحصر به فرد معماری، در فهرست آثار تاریخی و ملی قرار گرفت.
قلعه رودخان روی پهنه‌ای بین دو قله با ارتفاعات متفاوت بنا شده است، از این رو تعداد بسیار زیادی پله برای رسیدن به قلعه، ساخته شده است؛ به همین جهت به آن قلعه هزار پله نیز گفته میشود.
این قلعه از دوران امپراتوری ساسانی و در زمان حمله تازیان به ایران، پا برجاست. این قلعه امروزه، یکی از جاذبه‌های گردشگری و تفریحی در استان گیلان محسوب میشود.
فاصله فومن تا قلعه رودخان
از فومن تا قلعه روخان حدود 25 کیلومتر فاصله است. در نقشه زیر میتوانید مسیر رفتن از فومن به قلعه رودخان را ببینید. با کلیک روی این تصویر میتوانید مسیر را کامل با جزییات ببینید.
از دو مسیر میتوانید از فومن به قلعه رودخان بروید، که مسیر اول 24 کیلومتر است که حدود 40 دقیقه رانندگی دارد و مسیر دوم حدود 22 کیلومتر است که 40 دقیقه رانندگی دارد.
لوکیشن قلعه حسامی روی نقشه گوگل
با کلیک روی نقشه زیر میتوانید جزییات کاملی از لوکیشن و موقعیت قلعه رودخان روی نقشه پیدا کنید.
در طول تاریخ، در قلعه رودخان، هیچ دشمنی قادر به نفوذ نبوده و نتوانسته آن را فتح کند.
مشخصات قلعه
- مساحت: 2.6 هکتار
- طول: 500 متر
- متشکل از 65 برج و بارو
- طول دیوار: 1500 متر
- ارتفاع از سطح دریا: 665 تا 715 متر
- جنس مصالح: آجر و سنگ
قلعه رودخان، یکی از بزرگترین و شکست ناپذیر‌ترین قلعه‌ها در طول تاریخ ایران به شمار می‌رود؛ اما نکته قابل توجه این است که تنها 10% از این قلعه، مرمت و بازسازی شده است.
تاریخچه دژ رودخان
قلعه رودخان تا سال 1830 میلادی ناشناخته مانده بود. اما با تحقیقات شخصی به نام الکساندر بوریکو خوچکو (محقق ایران شناس لهستانی) در همان سال شناخته شد.
قلعه رودخان به دوره ساسانیان تعلق دارد. در واقع این قلعه مقارن با حمله عرب‌ها و تازیان و ایران می‌باشد. در زمان سلجوقیان، قلعه رودخان مجددا مرمت و تجدید بنا شد و جزء پایگاه‌های مبارزاتی اسماعیلیان الموت بوده است.
بر سردر ورودی قلعه، کتیبه‌ای قرار داشت که تنها سند تاریخی این قلعه به شمار می‌رفت و روی آن به این صورت درج شده بود: ” این قلعه در سال 918 تا 921 هجری قمری برای سلطان حسام الدین تجدید بنا شده است.” این کتیبه امروزه در موزه گنجینه رشت قرار گرفته است.
امیره حسام الدین دباج فومنی (مظفرالسلطان)، اولین قدرت منطقه‌ای بود که از اطاعت صفویان سرپیچی کرد، و حاصل آن بازسازی قلعه رودخان شد. هدف او از این کار، مقاومت از طریق آن قلعه بود، ولی این کار او سبب شد تا سپاه صفویان در مقابل سپاه انگلیسی‌ها شکست بخورد، که به موجب آن، حسام الدین دباج فومنی، به دربند پناه برد ولی در آن جا دستگیر شد و نهایتا در تبریز اعدام گردید.
بخش‌های قلعه رودخان
- دارای دو بخش: 1. ارگ 2. قورخانه
- ارگ: قسمت غربی قلعه، دارای دو طبقه، جنس: آجر
- قراول خانه ها: قسمت شرقی قلعه، دارای دو طبقه، دارای نورگیرها و روزنه‌های متعدد
- چشمه (بین قلعه و گودترین قسمت آن)؛ به اعتقاد برخی، از ییلاق زردخونی آمده و در گذشته منبع اصلی تامین آب قلعه بود.
- بخش شرقی: دوازده ورودی، زندان، در اضطراری، حمام و آبریزگاه
- بخش غربی: دوازده ورودی، چشمه، حوض، آب‌انبار، سردخانه، حمام، آبریزگاه شاه نشین و چند واحد مسکونی محصور شده با برج و بارو
- دارای 40 برج دیده بانی اطراف قلعه با اتاق‌های 8 ضلعی و طاق‌های گنبدی شکل
- دارای روزنه‌های شیب دار اطراف دیوارها و برج‌ها (برای ریختن مواد مذاب و تیراندازی)
- برج‌های دو طبقه با سقف چوبی با اجاق و دودکش (برای اسکان سربازان در زمستان)
- بخش شاه نشین (مهمترین بخش در قسمت غربی)؛ دارای بخش تحتانی، فوقانی و تراس.
اسامی مختلف قلعه رودخان
- دژ رودخان
- قلعه حسامی
- روخان قلعه (نام بومی و گیلکی)
- قلعه روخون (در زبان تالشی)
- قلعه هزار پله
- سکسار
- سگسار
- سگسال
- دژ رودگان (روگان)
مسیرهای دسترسی به دژ رودخان
- تهران تا قلعه رودخان: 5 ساعت و 30 دقیقه
- رشت تا قلعه رودخان: 1 ساعت و 15 دقیقه
- ماسال تا قلعه رودخان: 1 ساعت و 15 دقیقه
- ماسوله تا قلعه رودخان: 1 ساعت و 15 دقیقه
- فومن تا قلعه رودخان: 35 دقیقه
تعداد پله‌های قلعه رودخان (قلعه هزار پله)
از آنجایی که تعداد خیلی زیادی پله برای رسیدن به قلعه ساخته شده است، در گذشته و حتی امروزه به آن قلعه هزار پله گفته میشود. ولی تعداد دقیق پله‌های این قلعه، به 1620 پله می‌رسد. باید توجه داشت که این پله‌ها جدید هستند و برای گردشگران ساخته شده اند.
در واقع تعداد پله‌های اصلی که در امتداد دیوارها و برج ها، از زیر خاک بیرون کشیده شده اند، 935 پله می‌باشد.
بازار قلعه حسامی
این بازار به بازارچه اسکیمو فروش‌ها معروف است که در ابتدای مسیر بالا رفتن قلعه و جلوتر از پارکینگ آن قرار دارد. این بازار شباهت بسیاری به خانه‌های کره‌ای و چینی دارد. مواردی که در این بازار یافت می‌شوند به شهر ذیل هستند:
- خوراکی‌ها و غذاهای محلی
- لباس‌های رنگی محلی و گیلکی
آب و هوای قلعه رودخان
فصل بهار: در این فصل، استان گیلان بسیار سرسبز و خوش آب و هوا می‌باشد. از این رو می‌تواند بهترین زمان برای سفر و بازدید از قلعه رودخان باشد.
فصل تابستان: تابستان‌های گیلان بسیار گرم و شرجی است، ولی شهرستان فومن به دلیل داشتن درخت‌های فراوان و جنگل، آب و هوای مطبوعی دارد ولی باید رطوبت جنگل را در این فصل نیز در نظر گرفت، که ممکن است برای عده‌ای اذیت کننده باشد.
فصل پاییز: فصل پاییز، درختان را رنگارنگ می‌کند. از این رو تماشای این قلعه در این فصل زیبا با آب و هوایی خنک، بسیار توصیه میشود.
فصل زمستان: زمستان مثل هر فصل دیگری، زیبایی خاص خودش را دارد. از این رو بازدید از قلعه پوشیده شده از برف، برای دوست داران سرما و برف، می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
باید این نکته را در نظر داشت که در فصل هایی که بارش برف و باران در آن زیاد است، بالا رفتن از پله‌های قلعه رودخان و رسیدن به ارتفاعات آن، کار سخت‌تری نسبت به فصول دیگر است. پس توصیه میشود سفر خود را به این منطقه، طبق بهار، پاییز و تابستان، اولویت بندی کنید.
اقامت در قلعه رودخان
اشخاصی که قصد سفر به این منطقه را دارند و به دلایل مختلف مثل دور بودن مسافت و یا لذت بردن از آن منطقه، می‌خواهند شب را در آنجا اقامت داشته باشند، می‌توانند از یکی از روش‌های زیر اقدام نمایند:
- سوئیت‌های اجاره‌ای در پایین قلعه
- برپا کردن چادر و کمپ زدن
- اقامتگاه‌های بوم گردی
- اجاره خانه یا ویلا
- هتل‌های فومن و اطراف آن (هتل مهر، هتل معین، هتل آرام، خانه مسافر منصور، مجتمع اقامتی عرفان)
نکات قابل توجه برای بازدید از قلعه رودخان
همان طور که اشاره شد، قلعه رودخان بیش از 1600 پله دارد، از این رو برای راحت بالا رفتن از این پله‌ها و به اصطلاح پله نوردی، می‌بایست به یکسری از نکات توجه نمود:
- پوشیدن کفش مناسب برای پیاده روی به مدت حداقل سه ساعت در طول رفت و برگشت.
- همراه نداشتن وسایل غیر ضروری به جز دوربین عکاسی، خوراکی یا آب آشامیدنی
- همراه داشتن چوب دستی یا عصای کوهنوردی برای کمک در بالا رفتن از پله ها
- همراه داشتن پانچو بارانی برای فصول بارندگی، برای جلوگیری از خیس شدن
- همراه داشتن پول نقد، برای در نظر گرفتن احتمالات خرابی کارت خوان ها
- در نظر گرفتن نکته مهم در مورد پله ها؛ این پله‌ها ممکن است برای افراد مسن، کودکان، افرادی که آمادگی جسمانی کافی ندارند و بیماران قلبی و عروقی مناسب باشد.
امکانات رفاهی
- امکانات قبل از پله نوردی:
- رستوران غذاهای محلی،
- فروشگاه صنایع دستی،
- عکاسخانه برای عکاسی با لباس محلی،
- سرویس بهداشتی، نمازخانه
- امکانات بعد از پله نوردی:
- آب آشامیدنی،
- سرویس بهداشتی،
- نمازخانه
تفریحات دژ رودخان
- تماشای بنای تاریخی
- خرید از مغازه‌های سوغاتی و صنایع دستی
- استفاده از رستوران‌های محلی
- عکاسی در آتلیه‌های عکاسی با لباس‌های محلی
- لذت بردن از آب و هوای مطبوع
مکان‌های دیدنی اطراف قلعه
- روستای فوشه
- باغ وحش فومن
- آبشار لارچشمه
- روستای ماسوله و غیره
ساعت بازدید از قلعه حسامی
- نیمه اول سال: 8 الی 18
- نیمه دوم سال: 8 الی 16
آدرس: استان گیلان، 20 کیلومتری جنوب غربی فومن، بالای روستای رودخان، قلعه رودخان.
همانطور که گفته شد، قلعه حسامی یا رودخان در شهر فومن و در استان گیلان قرار گرفته است. نقشه و لوکیشن نیز در داخل مقاله آورده شده است.
قلعه هزار پله در سال 918 تا 921 هچری قمری ساخته شده است و این قلعه برای سلطان حسام الدین تجدد پایه گذاری شد و به همین دلیل به آن قلعه حسامی نیز گفته میشود.
جمع بندی
در این مقاله از https://iraniju.ir به معرفی قلعه رودخان فومن در استان گیلان پرداختیم و تاریخچه آن را نیز بررسی کردیم. همچنین دسترسی ها و ساعات بازدید را برای علاقه مندان به این مکان تاریخی و دیدنی را بیان کردیم. لطفا نظرات و خاطرات خود در خصوص این قلعه را در زیر همین پست کامنت کنید و با ما به اشتراک بگذارید.
