تجریش تهران: بررسی صفر تا 100 امکانات و دسترسی‌های محله تجریش در تهران
تجریش: محله‌ایی در شمال شهر تهران، با امکانات بسیار خوب تفریحی، گردشگری، مذهبی، و تجاری است؛ که توانسته به یکی از محبوب‌ترین محله های تهران تبدیل شود. اکثر مردم محله تجریش را با امامزاده صالح یا بازار تجریش می‌شناسند. اگر قصد دارید در مورد تجریش و امکانات بی نظیر آن بیشتر بدانید با ایرانیجو در ادامه همراه باشید.
تجریش کجاست؟ تجریش کجای تهران است؟
شاید دلتان می‌خواهد به تجریش بروید اما نمی‌دانید تجریش کجای تهران است؟ تجریش محله‌ایی در مرکز شهرستان شمیرانات که در شمال پایتخت قرار گرفته است، موقعیت جغرافیایی این محله در منطقه 1 شهرداری تهران است، بعبارتی در پایان خیابان ولیعصر قرار گرفته است.
تجریش در ارتفاعات پایتخت قرار دارد، بطوریکه میدان تجریش حدودا 1600 متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
محدوده جغرافیایی تجریش تهران: تجریش از سمت شمال به جعفرآباد؛ از سمت شرق و غرب به قیطریه والهیه؛ جنوب تجربش، محله امانیه قرار گرفته است.
آشنایی با تجریش تهران
تجریش یکی از محله‌های معروف و خاطره‌انگیز تهران است، از جمله شاخصه‌های اصلی تجریش بازار و مراکز خرید متعدد آن است، افراد زیادی برای گذراندن اوقات فراغت تجریش را انتخاب می‌کنند.
تجریش از قدمت بسیار زیادی برخوردار است، در گذشته بعبارتی حدودا 1000 سال پیش با عنوان طجرشت شناخته می‌شد.
محله تجریش از آب و هوای بی نظیری برخوردار است، معمولا شهروندان و یا عزیزان مسافر که به تهران می‌آیند سعی می‌کنند، تجریش را برای اوقات فراغت خود انتخاب کنند.
زیرا با گشت وگذار در بازارهای تجریش، زیارت امامزاده صالح، قدم زدن در خیابان‌های تجریش، رفتن به کاخ سعدآباد و غیره می‌توانند اوقات خوبی برای خود ثبت کنند.
نقشه تجریش: محله تجریش روی نقشه
جمعیت محله تجریش
در سال 1335 شمسی، جمعیت تجریش حدودا 26525 فرد تخمین زده شد.
در سال 1365 با توجه به سرشماری‌های صورت گرفته جمعیت تجریش حدودا 40000 نفر بود.
در سرشماری صورت گرفته در سال 1375 شمسی به دلیل گسترش شهر، جمعیت این محله با جمعیت تهران در کنار هم قرار گرفت.
آب و هوای محله تجریش تهران
محله خوش آب و هوای تجریش در تابستان‌ها هم نسبت به سایر محله های شهر هوای معتدلی رو به سردی دارد، معمولا جزو محله‌های پرطرفدار تهران است.
دمای هوا تجریش در فصل زمستان به منفی 20 درجه هم می‌رسد.
میدان تجریش
میدان تجریش از جمله مهم‌ترین و بزرگترین میادین این محله محسوب می‌شود، تجریش را به دامنه کوه می‌رساند و از سوی دیگر پایان خیابان ولیعصر تهران است.
تجریش منطقه چند است؟ تجریش بالاشهر است یا پایین شهر؟
تجریش در منطقه 1 شهرداری تهران است و در مرکزیت شهرستان شمیرانات قرار دارد، به دلیل قرار گیری در شمال تهران جزو محله بالاشهر پایتخت محسوب می‌شود.
جغرافیایی تجریش تهران
میدان تجریش در ارتفاع 1600 متری از سطح دریا در دامنه رشته کوه البرز قرار گرفته است.
این محله از آب و هوای معتدل ومتمایل به سرد برخوردار است، بیشترین دمای این محله در تابستان به 36 درجه و کمترین دما در زمستان تجریش به منفی 20 درجخه می‌رسد.
در گذشته قنات‌های متعددی در تجریش قرار داشته است، تعداد از آن‌ها همچنان آبدهی دارند. قنات‌های تجریش عبارت است از:
- امامزاده صالح (مظهر آن در صحن امامزاده)
- قنات محمدیه
- قنات مقصودبک در مجاورت رود دربند
- قنات سرپل تجریش
- قنات کهریزک
گویش بومی تجریش
گویش اهالی تجریش یکی از گویش‌های فارسی- مازندرانی است، در تجریش آهار، اوشان و فشم گویش می‌شود.
در دانشنامه ایرانیکا در خصوص زبان منطقه قصران این چنین گفته است که بایدبه دو قسمت تقسیم شود، زبان بومیان شمال شرق و شمال به بخش درونی قصران در نزدیکی به زبان مازندرانی است.
گویش فارسی- مازندرانی در منطقه جنوبی از اوشان مرکز تا تجریش و جاجرود است و از ویژگی‌های زبان کاسپین برخوردار است.
درسال‌های گذشته آن دسته از بومیان تهران که در محدوده ونک و شمیران زندگی می‌کردند به علت نزدیکی به مازندران، با لهجه مازندرانی صحبت می کردند.
والنتین ژوکوفسکی خاورشناس و زبان‌شناس روس اواخر قرن ۱۹ میلادی در سفری که به ایران داشت در حوالی شمیران با گویش تجریشی آشنا شده و در آثارش به این گویش اشاره می‌کند؛ گویشی که شباهت بسیاری با گویش مازندرانی دارد
ویکیپدیا
از گذشته تا به امروز ساکنین مناطقی همچون سرآسیاب، دولا، شاه عبدالعظیم و غیره با لهجه شمرانی صحبت می‌کردند، لجه‌ایی که به گویش مازندرانی نزدیک است.
دسترسی تجریش
این محله از دسترسی بسیار خوبی برخوردار است، بطوریکه در هر نقطه ایی از سطح شهر تهران باشید میتوانید به راحتی با استفاده از مترو، اتوبوس، تاکسی و اتومبیل شخصی به این محله بروید.
برای استفاده از اتومبیل شخصی میتوانید در هر کجای تهران که باشید با استفاده از اتوبان‌های صدر و مدرس به تجریش بروید.
مترو تجریش
نزدیک ترین ایستگاه مترو در تجریش، ایستگاه مترو تجریش در خط 1 مترو تهران است که به کهریزک ختم می‌شود، این ایستگاه در نزدیکی میدان قدس قرار گرفته است.
خطوط اتوبوسرانی تجریش
از گذشته تا به امروز خطوط اتوبوسرانی متعددی از میدان‌های اصلی قدس و پل تجریش به محله‌ها یا مناطق مختلفی تردد می‌کرد.
پایانه تجریش: این محله قبل از اینکه به پل تجریش تغییر نام کند برای مناطق متعددی همچون میدان هفت تیر، میدان امام‌خمینی، میدان آرژانتین، مترو شهید حقانی، میدان دربند، جمالزاده یا میدان انقلاب، میدان صنعت و پایانه آزادی سرویس‌دهی می‌کرد که به صورت کلی منحل شد، خطوط به جای مانده در این پایانه عبارت است از:
- خط ۱۰۷ میدان راه‌آهن- پایانه تجریش: خیابان ولیعصر (عج) از منیریه، سه راه جمهوری، چهارراه ولیعصر، میدان ولیعصر، پارک ساعی، میدان ونک، پارک ملت، پل پارک وی، باغ فردوس
- خط ۲۱۸ درکه- پایانه تجریش: خیابان درکه، بلوار رشید الدین فضل‌الله، خیابان مقدس اردبیلی، خیابان ولیعصر
- خط ۲۱۹ میدان جماران_ پایانه تجریش: خیابان جماران، خیابان باهنر (نیاوران)، میدان قدس، خیابان شهرداری و میدان تجریش
- خط ۲۲۰ میدان ازگل_پایانه تجریش: خیابان ازگل، بلوار نیروی زمینی، مینی سیتی، بلوار ارتش، خیابان موحد دانش (اقدسیه)، خیابان پاسداران، خیابان لواسانی (فرمانیه)، خیابان باهنر (نیاوران)، میدان قدس، خیابان شهرداری و میدان تجریش
- خط ۲۲۵ پایانه شهید دستواره_پایانه تجریش: نوبنیاد، خیابان پاسداران، میدان اختیاریه، خیابان شهید کلاهدوز (دولت)، خیابان شریعتی، میدان قدس، خیابان شهرداری و میدان تجریش
- خط ۲۹۸ شهرک قائم_ پایانه تجریش: خیابان‌های شهرک قائم، بلوار ارتش، بلوار اوشان، دارآباد، خیابان پور ابتهاج (دارآباد)، خیابان باهنر (نیاوران)، میدان قدس، خیابان شهرداری و میدان تجریش
پایانه اتوبوسرانی میدان قدس تجریش
در گذشته این میدان به مناطق مختلفی از جمله میدان امام خمینی، میدان هفت تیر، پایانه شهید قندی (سید خندان)، میدان اختیاریه اتوبوس‌هایی برای رفت و آمد مردم داشت که امروزه اکثر آن‌ها منحل شده و خطوط به جای مانده عبارت است از:
- خط ۳۰۳ میدان قدس- پیچ شمیران: خیابان شریعتی، پل صدر، خیابان شریعتی، پل سیدخندان، سهروردی، خیابان مطهری و ملک و خیابان شریعتی تا پیچ شمیران
- خط ۳۸۷ میدان قدس_ میدان رسالت: خیابان شریعتی، پل صدر، بزرگراه صدر، بزرگراه بابایی، بزرگراه امام علی، لویزان، شمس‌آباد، بزرگراه‌های امام علی و رسالت
خیابان‌ها و کوچه‌ها مجاور تجریش: بهترین و مهم ترین خیابان های تجریش تهران
در گذشته به میدان قدس امروزی، میدان تجریش گفته می‌شد، میدان تجریش امروزی با نام سرپل تجریش شناخته می‌شد. بعد از انقلاب 57 تغییراتی در نامگذاری خیابان‌ها شد.
خیابان‌ها و کوچه‌هایی که به میدان تجریش یا پل تجریش ختم میشوند عبارت است از:
- خیابان شهرداری
- فنا خسرو (خیابان ثبت)
- غلام جعفری (جعفرآباد)
- جلالوند (ارم)
- ملکی (سعدآباد)
- ولیعصر
- دربندی (مقصودبیک)
- خیابان شهرداری بین میدان تجریش (سرپل تجریش) و میدان قدس (میدان تجریش)
- خیابان‌های بوعلی،
- صاحبی،
- آشتیانی منفرد
- حکمت
اماکن دیدنی محله تجریش
دیدنی‌ترین بخش تجریش به امامزاده صالح اختصاص دارد، کنار این امامزاده در گذشته درخت چنار قدیمی و دیدنی بود که بازدیدکنندگان بسیاری داشت، حتی گردشگران خارجی بسیاری در مورد آن نوشته‌اند و آن را به عنوان عجایب این محله تلقی می‌کردند.
از جمله مراکزی که همیشه افراد بسیاری را به خود جذب می‌کند، بازار تجریش و مراکز خرید متعدد تجریش است. زیرا صفا و صمیمت را می‌توان در بازار تجریش مشاهده کنید.
معمولا آخرهفته‌ها بازدیدکنندگان پس از زیارت در آرامگاه امامزاده صالح، به بازار تجریش رفته و از دیدن آن لذت می‌برند و خرید می‌کنند.
امامزداده صالح تجریش
بعد از آرمگاه شاه عبدالعظیم درشهرری، امامزاده صالح تجریش یکی از مشهورترین امامزاده‌های شمیرانات تهران محسوب می‌شود. ایشان برادر امام رضا (ع) بودند.
آرمگاه زیبا و تاریخی امامزاده صالح سبب شده تا جزو بهترین اماکن تفرحی و گردشگری تهران باشد.
بافت محله تجریش
تجریش با اینکه در شمال شهر تهران قرار گرفته است اما از محله‌ایی قدیمی و سنتی برخوردار است، زمانی که در بازارهای قدیمی و خانه‌های قدیمی تجریش قدم می‌زنیم شاهد قدیمت بسیار زیاد آن خواهیم شد.
اهالی منطقه که در خانه‌های ویلایی تجریش سکونت دارند، جزو اصیل‌ترین و قدیمی‌ترین خانواده‌های این محله محسوب می‌شدند.
با گذشت زمان و تثبیت محبوبیت این محله، ساخت و سازها در تجریش آغاز شد و در نهایت موجب شد تا قشر جدیدی از مردم در این محله ساکن شوند.
مراکز مذهبی و مساجد تجریش
- امامزاده صالح
- تکیه تجریش
- امامزاده قاسم
- مسجد همت تجریش: تجریش،کوچه پیاده رو امامزاده
- مسجد فاطمیه: تجریش،خ ولیعصر،خ دربندی،خ گوگل،پ ۲،مسجد فاطمیه
- مسجد صاحب‌الزمان: تجریش،خ بازار تجریش،خ بازار تجریش،ک بعثت،پ ۱۰,۸۷،پاساژ قائم
- مسجد اعظم تجريش: خ خواجه نوری،پ ۱۰۳,۲۴,۴۱
- مسجد سیدالشهدا: تجریش،خ خواجه نوری بین فوقانی و صالحی،پ ۵۱
کاخ موزه سعدآباد در تجرش
اگر قصد رفتن به کاخ سعدآباد را داشتید می‌بایست از میدان تجریش بروید. این کاخ مجموعه‌ایی از بناهای بجای مانده قاجار بود که در زمان رضاشاه مجموعه‌هایی به آن اضافه شد، امروزه این مجموعه‌ها به موزه تبدیل شده است.
این کاخ بزرگترین موزه تهران بعد از کاخ گلستان است. جزو جاذبه های تفرحی و گردشگری محسوب می‌شود. در این کاخ میتوانید شاهد درختان چنار سربه فلک کشیده باشید.
مراکز خرید تجریش
- بازار تجریش
- مرکز خرید قائم
- مرکز خرید تندیس
- مرکز خرید البرز
- مرکز خرید میری
- مرکز خرید بعثت
- مرکز خرید ارگ تجاری
- مرکز خرید پالادیوم
- مرکز خرید سانا
مراکز مهم اداری و دولتی تجریش تهران
- فرمانداری شمیرانات
- اداره پست تجریش
- شهرداری منطقه ۱ تهران (شمیران)
- اداره برق تجریش
- بنیاد شهید شمیرانات
- کاخ موزه سعدآباد
- سازمان تأمین اجتماعی شمیران
مراکز درمانی محله تجریش
بیمارستان شهدای تجریش
مدارس و مراکز آموزشی تجریش
- مدرسه شایستگان رازی، متوسطه دوره دوم دخترانه غیردولتی:ميدان قدس، ابتداي دزاشيب، روبه روي اتش نشاني خیابان رمضانی، خیابان جهانسوز، خیابان رفعت، بن بست ارم.
- مدرسه شوق پرواز، متوسطه دوره دوم دخترانه غیردولتی:میدان تجریش، خیابان جلالوند، انتهای پایانه تاکسی، کوچه گلشن، پلاک 3
- مدرسه امام موسی صدر، متوسطه دوره دوم پسرانه نمونه‌دولتی:میدان تجریش ، ابتدای خیابان ولیعصر(عج) ، نرسیده به چهارراه پسیان ، انتهای خیابان شهید عارف نسب ، انتها ی کوچه شهید توتونچی
- مدرسه شهید بسمی، دبستان دخترانه عادی دولتی:میدان تجریش، خیابان فنا خسرو (دربند)، کوچه گنجی
- مدرسه یاسر، متسوطه دوره اول پسرانه عادی دولتی:تجریش، دزاشیب، جنب آتش نشانی، خیابان شهید احمد رمضانی، کوچه یاسمن، پلاک 4
- مدرسه حاج علی زرگر کاشانی، متوسطه دوره اول دخترانه هیات امنایی:میدان قدس، خیابان شریعتی، خیابان شهید میرزاپور
- مدرسه پیام هدایت، متوسطه دوره دوم پسرانه غیردولتی: تجریش، خیابان شهید دربندی، پلاک 45
- مدرسه همت، متوسطه دوره اول پسرانه غیردولتی:سرپل تجریش، خیابان شهید دربندی
- مدرسه دکتر حسابی، متوسطه دوره اول دخترانه عادی دولتی:پل تجریش، خیابان شهید دربندی، خیابان حسابی
- مدرسه شهید دربندی، دبستان دخترانه عادی دولتی:پل تجریش، خیابان شهید امیر دربندی، خیابان حسابی
- مدرسه شهید بسمی، متسوطه دوره اول دخترانه عادی دولتی:میدان تجریش، خیابان فنا خسرو (دربند)، کوچه گنجی
- مدرسه پیام، متوسطه دوه اول پسرانه غیردولتیمیدان تجریش ،خیابان شهید دربندی(مقصودبیک) ، پلاک 45
- مدرسه مهندس کاشفی 2، دبستان دخترانه عادی دولتی:تجریش، میدان قدس، دربند، خیابان تاجیک، خیابان شکیب، خیابان وزیری، میدان شناسا، کوچه شناسا
- مدرسه سرخابی، دبستان دخترانه غیردولتی:میدان تجریش، خیابان آیت الله ملکی، شماره 46
- مدرسه صراط، دبستان پسرانه غیردولتی:میدان قدس، خیابان نیاوران، کوچه شفیعی، پلاک 15
- مدرسه پیوند شماره 2، پیش دبستانی پسرانه غیردولتی:میدان تجریش، خیابان سعد آباد، خیابان افراز، خیابان یمکانگز شرقی، پلاک 3
- مدرسه جمهوری اسلامی 2، دبستان پسرانه عادی دولتی:تجریش، امام زاده قاسم، تپه نورالشهدا
- مدرسه کاشفی، متوسطه دوره اول دخترانه عادی دولتی:میدان قدس، دربند، خیابان تاجیک، خیابان شکیبایی، خ وزیری، میدان شناسا، کوچه شناسا
- مدرسه گل نرگس، پیش‌دبستانی دخترانه غیردولتی:تجریش، خیابان شهید دربندی، خیابان دکتر حسابی
- موسسه فرهنگی هنری پردازشگران پایا رایانه: خیابان دکتر شریعتی، خیابان سلیمان زاده، خیابان رییسی
- مرکز تخصصی مشاوره جامع نگر: تجریش، خیابان دکتر شریعتی، خیابان دولو
- آموزشگاه آزاد زبان ترمیک پسرانه سفیر گفتمان: تجریش، خیابان دکتر شریعتی
- آموزشگاه معیری: تجریش، خیابان دکتر شریعتی، خیابان رضایی
- آموزشگاه نقاشی: تجریش ابتدای خیابان کبیری پلاک ۶ واحد ۸
سرای محله تجریش
یکی از مراکز مهم فرهنگی و آموزشی این محله محسوب می‌شود، کلاس‌ها و امکانات آموزشی سرای محله تجریش عبارت است از:
کافه کتاب سرای محله تجریش: دارای محیطی متنوع، گرم، و آموزشی که برنامه‌های ادبی برگذار می‌کند.
کلاس های ورزشی: در این سرای محله برای سنین مختلف کلاسهای تکواندو، کاراته، پومسه و غیره برگذار می‌شود.
کلاسهای آموزشی سرای محله تجریش:
- زبان انگلیسی با انیمیشن
- ساخت زیور آلات
- تریکو بافی
- کلاس های چرتکه
- آموزش طراحی و رنگ روغن
- آموزش نقاشی با تکنیک های مختلف سیاه قلم ، پاستیل ، تکنیک خودکار ، آبرنگ و مداد گچی
- طراحی طلا و جواهر
- گلیم بافی
- کلاسهای موسیقی در رشته های دف ، گیتار و سازهای متنوع
- قالیبافی
- و کالیگرافی
آموزش شهروندی: آموزش تفکیک پسماند، آموزش‌های پیشگیری از اعتیاد و غیره
مشارکت‌های اجتماعی: طرح‌های برای کمک به اقشار آسیب‌پذیر جامعه در شرایط مختلف و بحرانی کشور.
پیشینه تجریش: بررسی تاریخچه محله تجریش تهران
حدودا 1000 سال پیش به تجریش طجرشت گفته می‌شد. این محله جزو روستاهای شهرری بود.
آنگاه سلطان از تبریز به سوی ری رفت تا زفاف به دار الملک باشد. اندک مایه رنج بر وی مستولی شد، به قصران بیرونی، به در ری به دیه طجرشت (تجریش) از جهت خنکی هوا نزول فرمود، چه حرارت هوا به‌غایت بود (به سال ۴۵۵ ق).
راوندی مورخ تاریخ در خصوص سلطنت طغرل سلجوقی. ویکیپدیا
خوب است بدانید که طغرل در تجریش فوت کرد و جنازه وی برای دفن به شهرری انتقال یافت.
مقبره متبرکه برادر امام هشتم یعنی صالح ابن موسی الکاظم جزو دلایل قدمت تجریش محسوب می‌شود.
در گذشته زمانیکه خبر برادر خود را متوجه می‌شود از سمت عراق به سمت ایران راهی می‌شود، شخصی با نام حسن بهبهانی در پل کرج (کرج امروزی) امامزاده را تعقیب کرده و وی را در باغ گلشن قریه تجریش در کنار همان درخت چنار به قتل می‌رساند.
ساکنین این منطقه به دلیل نسبت ایشان به ائمه برای او گنبد و بارگاهی ساختند.
خانواده‌های قدیمی تجریش
خانوادهای قدیمی که در تجریش سکونت داشتند، عبارت است از:
خانواده‌های اربابی؛مرادی؛مفیدی؛ ارشدی؛ امامی؛ ذاکری؛ رمضانی؛ صالحی؛ مددی؛ ذاکری؛ فوقانی؛ سامعی.
خیابان تجریش قدیم: پیشینه خیابان تجریش
در گذشته خیابان تجریش از 3 محله مختلف تشکیل شده بود که عبارت است از:
محله بالا: باغ فردوس، چهارراه حسابی، زعفرانیه و الهیه
محله پائین: ظهیرالدوله، سه راه دزاشیب، سه راه قیطریه، اسدی و فردوسی.
محله قلعه نو و حومه: زعفرانیه، محمودیه، ناودانک، جعفرآباد.
در گذشته خانه‌های تجریش، مانند روستای تارخی ماسوله بود، بطوریکه مردم از روی بام خانه‌های هم رفت و آمد می‌کردند.
جمعیت تجریش قدیم حددا 150 خانوار بود، محله بالای خیابان تجریش 20 خانوار زندگی می‌کردند و تابستان‌ها به باغ‌های خود مراجعه می‌کردند و زمستان به ده برمی‌گشتند.
کوچه‌ها و خیابان‌های قدیم بسیار تنگ و پرپیچ و خم بود، از جمله نمونه‌های قدیمی تجریش خانه‌های خشت و گلی یا چینه‌ای بود که در زیر ایستگاه و سمت شرق پل تجریش زیر ایساگاه جاده قدیم قرار داشت.
سخن پایانی در خصوص تجریش
در این مقاله از ایرانیجو، به بررسی محله تجریش تهران پرداختیم، امکانات و دسترسی های آن را تا حد امکان بررسی کردیم؛ ونگاهی اجمالی به شرایط زندگی و موقعیت جغرافیایی تجریش داشتیم. شما دوست عزیز نیز میتوانید با ارسال نظرات ارزشمند خود، iraniju.ir را در تکمیل تر کردن این مقاله یاری دهید.
متاسفانه در اسامی خانواده های قدیمی تجریش غفلت کردید . مشخص نکردید که منبع گزارش چه کسی بوده . مثلا خاندان صادقی از خانواده های ذکر شده قدیمی تر است و خانواده مرادی اصلا در تجریش ریشه ندارند.. با تشکر