بیوگرافی مجتبی شکوری داستان زندگی چالش‌ها و ماجرای تعرض!
بیوگرافی «مجتبی شکوری» صرفاً یک روایت شخصی نیست؛ مسیری است میان آموزش و رسانه، از کلاس‌های درس تا آنتن TV، از Sharif تا University of Tehran، و از «کتاب‌باز» تا «رادیو راه». در این مسیر، داده‌های انسانی و عددهای واقعی کنار هم می‌نشینند: ۱۳۶۶، ۱۳۹۱، ۱۴۰۰…؛ و واژه‌هایی چون تاب‌آوری، ترومای کودکی، روایت‌گری و اعتراف اجتماعی، معنا پیدا می‌کنند. ایرانیجو با نگاهی تحلیلی–همدلانه، زندگی، آموزش، پادکست‌ها و ماجراهای پر سر و صدای او را گردآوری کرده است.
مجتبی شکوری کیست؟
معلم و کارشناس رسانه‌ای که با حضور در برنامه «کتاب‌باز» و سپس تولید پادکست «رادیو راه» شناخته شد. مجتبی شکوری متولد ۲۱ اردیبهشت ۱۳۶۶ در تهران است؛ او دوره کارشناسی مهندسی مکانیک را در دانشگاه صنعتی شریف گذراند و سپس در دانشگاه تهران تا مقطع دکتری علوم سیاسی ادامه تحصیل داد. روایت‌های صمیمانه، زبان شیوا و تمرکز بر مفاهیم زندگی، جایگاه او را نزد مخاطبان پررنگ کرد.
شهرت شکوری از «معلمی» آغاز شد و با حضور در رسانه تثبیت شد. او ابتدا در مدارس فیزیک درس می‌داد، مدتی مشاور بود و سپس تدریس «مهارت‌های زندگی» را دنبال کرد. تجربه مدیریتی‌اش در باغ کتاب تهران و آشنایی با تیم برنامه «کتاب‌باز» نقطه عطفی بود که او را به چهره‌ای آشنا برای علاقه‌مندان کتاب و گفت‌وگوهای عمیق بدل کرد.
- نام و نام خانوادگی: مجتبی شکوری
- تاریخ و محل تولد: ۲۱ اردیبهشت ۱۳۶۶، تهران
- عمده نقش‌ها: معلم، کارشناس رسانه، سازنده پادکست «رادیو راه»
- آثار رسانه‌ای شاخص: گفتگوهای «کتاب‌باز»، «رادیو راه»، «ویدیو راه»
کودکی و چالش‌های دوران خردسالی
مجتبی شکوری در خانواده‌ای فرهنگی به دنیا آمد؛ پدر و مادرش معلم بودند. او از همان سال‌های کودکی پرجنب‌وجوش و بازیگوش بود و به قول خودش در نوجوانی «اهل درس و کتاب» محسوب نمی‌شد. نتیجه این شیطنت‌ها به اخراج از مدرسه ختم شد و همین شوک، زمینه یک تصمیم جدی را در او ایجاد کرد.
یکی از نقاط حساس زندگی او، لکنت زبان در کودکی است. بنا به روایت خودش، در چهارسالگی هنگام غذا دادن به یک گوسفند لیز می‌خورد و زیر پای حیوان می‌افتد. ترس ناشی از این اتفاق باعث بروز اختلالات گفتاری و لکنت میشود؛ مشکلی که با گفتاردرمانی و پیگیری طولانی‌مدت تا حد زیادی بهبود یافت، هرچند در زمان‌های تنش عصبی ممکن است بازگردد.
در دوره دبیرستان، معدل پایین و بی‌نظمی، مجتبی شکوری و خانواده‌اش را آزار می‌داد. اما دیدن اشک‌های پدر محرک یک تغییر شد: مطالعه را از روزی دو ساعت شروع کرد و آن را به رکورد ۱۷ ساعت و ۱۰ دقیقه در روز رساند. همین اراده، مقدمه ورود او به دانشگاه صنعتی شریف شد.
مسیر تحصیلی و دستاوردهای آکادمیک
پس از دوره‌ای پرفراز و فرود در مدرسه، مجتبی شکوری در کنکور پذیرفته شد و به رشته مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف راه یافت. او بعدتر بارها گفته که به مباحث مکانیک علاقه‌ای نداشت و خود را «آلیس در سرزمین عجایب» می‌دید؛ در مقابل، شیفتگی‌اش به فلسفه او را به تأمل در مسیر حرفه‌ای و تحصیلی کشاند. کارشناسی را طی شش سال و با معدل ۱۲.۶ تمام کرد و سپس در دانشگاه تهران تا مقطع دکتری علوم سیاسی ادامه داد.
شکوری در ویدئویی به یک خطای اخلاقی اعتراف کرد: اینکه رتبه ۴۸ کنکور را بدون اشاره به استفاده از سهمیه مطرح کرده بود. او این پنهان‌کاری را «نامنصفانه» دانست و از مخاطبان عذر خواست. این اعتراف، بخشی از زیست صادقانه‌ای است که بعدها نیز در روایت از رنج‌های کودکی‌اش تکرار شد.
| مرحله | جزئیات |
| دبیرستان | دوره‌ای با معدل پایین و اخراج از مدرسه؛ سپس جهش مطالعاتی تا ۱۷:۱۰ ساعت در روز |
| کارشناسی | مهندسی مکانیک، دانشگاه صنعتی شریف؛ فارغ‌التحصیلی طی ۶ سال با معدل ۱۲.۶ |
| تحصیلات تکمیلی | فوقلیسانس و دکترای علوم سیاسی، دانشگاه تهران |
| نکته مهم | اعتراف به استفاده از سهمیه در رتبه ۴۸ کنکور و عذرخواهی عمومی |
از معلمی تا چهره رسانه‌ای
از سال ۱۳۸۴، هم‌زمان با دانشجویی، مجتبی شکوری تدریس فیزیک در مدارس را آغاز کرد. مدتی در حوزه مشاوره آموزشی فعال بود و در ادامه، تمرکز خود را بر تدریس «مهارت‌های زندگی» گذاشت. او پیش از شهرت تلویزیونی، در باغ کتاب تهران بهعنوان مسئول آموزش فعالیت می‌کرد.
آشنایی او با محمدرضا رضاییان (تهیه‌کننده و مجری طرح «کتاب‌باز») نقطه اتصال دنیای آموزش و رسانه شد. یک دیدار کوتاه قرار بود ده دقیقه طول بکشد اما گفت‌وگویی دو ساعته درباره «زندگی، دنیا و کتاب» رقم خورد. نتیجه این گفت‌وگو، دعوت مجتبی شکوری به برنامه «کتاب‌باز» بود؛ حضوری که با استقبال فراوان مخاطبان روبه‌رو شد و در ادامه، او به کارشناس ثابت برنامه تبدیل شد.
سبک روایت‌محور، لحن صمیمی و تمرکز بر مفاهیم زندگی، بخش‌هایی از روش کار او در «کتاب‌باز» بود. بعدتر، همکاری با فیدیبو در قالب برنامه «ویدیو راه» در سال ۱۴۰۰ ادامه همین مسیر شد؛ مجموعه‌ای ده قسمتی که کتاب‌های حوزه علوم اجتماعی و توسعه فردی را معرفی می‌کرد و با استقبال کاربران شبکه‌های اجتماعی همراه شد.
روایت‌های عمومی و حواشی
نخستین روایت جنجالی مجتبی شکوری، همان عذرخواهی بابت استفاده از سهمیه در کنکور بود؛ اتفاقی که به‌گفته خودش «مثل یک تاریکی» در درونش رشد کرده بود و با بیان آن، سبک شد. این شفافیت، بازتاب‌های زیادی در شبکه‌های اجتماعی داشت؛ گروهی حمایت کردند و گروهی نیز پرسش‌هایی را درباره مسیر حرفه‌ای او مطرح ساختند.
روایت دوم، افشای رنجی عمیق‌تر بود: ماجرای تعرض جنسی در کودکی. به‌گزارش رسانه‌ها، او با بغض از چنین تجربه‌ای گفت و از بخششی سخن راند که ابتدا خود را و سپس مرتکب را در بر می‌گرفت. بازتاب اجتماعی این اعتراف بسیار گسترده بود و بحث‌های مهمی درباره ترومای کودکی، فرهنگ شرمسازی و ضرورت هوشیاری جمعی برانگیخت. طبق تحلیل‌های رسانه‌ای، سخن گفتن درباره چنین زخم‌هایی می‌تواند هم به رهایی فردی کمک کند و هم جامعه را به سمت پیشگیری و عدالت سوق دهد.
در حاشیه این روایت‌ها، واکنش‌های دیگری نیز شکل گرفت: برخی کاربران و فعالان رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی، درباره نسبت‌های خانوادگی و مسیرهای شغلی او پرسش‌هایی را طرح کردند. همچنین در یکی از برنامه‌ها، سروش صحت از مهاجرت تحصیلی شکوری به کانادا گفت. پس از چندی، در مهر ۱۴۰۴ او با برنامه «اکنون» بار دیگر مقابل دوربین ظاهر شد و درباره چرایی مهاجرت، تنهایی و ترومای کودکی سخن گفت. بازتاب‌ها نشان می‌داد که همچنان بسیاری از مخاطبان، لحن صادقانه و روایت شفاف را می‌پسندند.
سهم او در آموزش و روان‌شناسی کاربردی
هرچند تحصیلات تکمیلی مجتبی شکوری در حوزه علوم سیاسی است، اما رکن اصلی فعالیت‌هایش «آموزش عمومی» است؛ از کلاس‌های فیزیک تا مهارت‌های زندگی. درباره روش کار او می‌توان به چند مولفه اشاره کرد: روایت‌گری ساده و شیوا، کتاب‌محوری در طرح مفاهیم و پیوند زدن تجربه زیسته با مفاهیم فلسفی و اجتماعی. در «کتاب‌باز»، تجربه‌های شخصی و کتاب‌ها دست‌به‌دست هم می‌دادند تا مخاطب با «مفاهیم زندگی» گفت‌وگو کند.
درباره کسب‌وکار و درآمد نیز او شفاف بوده است: درآمد اصلی‌اش از «معلمی» است؛ بخشی حقوق مدرسه و بخشی دعوت سازمان‌ها از محل بودجه‌های آموزشی. علاوه بر آن، تولید ویدئوهای انگیزشی و فعالیت‌های رسانه‌ای نیز به گسترش دامنه مخاطبانش کمک کرده است.
پادکست‌ها و پروژه‌های رسانه‌ای
شکوری از سال ۱۴۰۰ پادکست «رادیو راه» را منتشر کرد؛ فضایی برای خواندن، فکر کردن و جست‌وجوی «راهی برای بهتر زیستن». «رادیو راه» صرفاً یک پادکست معرفی کتاب نیست؛ در هر قسمت، یکی از مسائل مهم فلسفی یا اجتماعی دست‌مایه بحث میشود و متن کتاب بهانه‌ای برای گفت‌وگوی عمیق است. همین نگاه، آن را از برنامه‌های صرفاً معرفی کتاب متمایز می‌کند.
او در تابستان ۱۴۰۰ با همکاری فیدیبو «ویدیو راه» را نیز در قالبی ویدئویی منتشر کرد. این برنامه ده‌قسمتی، مشابه «کتاب‌باز» اما با زبان و اجرای متفاوت، مجموعه‌ای از کتاب‌ها را در حوزه علوم اجتماعی و توسعه فردی معرفی می‌کرد و با استقبال کاربران همراه شد.
- کتاب‌باز: گفت‌وگوهای پرمخاطب درباره کتاب و مفاهیم زندگی
- رادیو راه: پادکستی کتاب‌محور برای مواجهه با مسائل فلسفی و اجتماعی
- ویدیو راه: برنامه ویدئویی ده‌قسمتی با محوریت کتاب و توسعه فردی
- اکنون: بازگشت به قاب تصویر در مهر ۱۴۰۴ و گفت‌وگو درباره مهاجرت و ترومای کودکی
زندگی شخصی و خانواده
مجتبی شکوری در ۱۳ شهریور ۱۳۹۱ با همکلاسی دانشگاهیاش ازدواج کرد. او روایت کرده که طی شش سال علاقهاش را پنهان نگه داشته و سرانجام در روزهای پایانی دانشگاه مطرح کرده است؛ جواب مثبت آمد و یک ماه بعد مراسم ازدواج برگزار شد. به‌گفته او، همسرش دانشجوی دکتری رشته مکانیک است و امروز «بهترین دوست زندگی‌اش» محسوب میشود.
شکوری بارها تأکید کرده که از «حاشیه» دوری می‌کند و دوست دارد او را به «حرف‌ها و محتوا» بشناسند نه به سلبریتی‌بودن. درباره ساعات مطالعه می‌گوید بسته به برنامه‌های روزانه، بین ۴ تا ۸ ساعت تغییر می‌کند. او از برخی رمان‌ها مانند «جزء از کل» بهعنوان آثار محبوب یاد کرده است.
درباره وب‌سایت یا «مطب» شخصی و ارائه مشاوره فردی، اطلاعات موثق و رسمی در دسترس نیست و در گزارش‌ها نیز تأکید شده که آدرس مطبی به نام او یافت نشده است. مسیر اصلی ارتباط او با مخاطبان از طریق برنامه‌های رسانه‌ای و کلاس‌های آموزشی بوده است.
میراث و تأثیر
تأثیر مجتبی شکوری را می‌توان در چند لایه مشاهده کرد: نخست، در کلاس‌های درس و محتوای آموزشی که مفاهیم «مهارت‌های زندگی» را ساده و کاربردی طرح می‌کند؛ دوم، در رسانه‌هایی که با روایت‌های صمیمی و کتاب‌محور، مخاطب را به اندیشیدن درباره زندگی دعوت می‌کند؛ سوم، در شفافیت‌های شخصی که به‌قول برخی رسانه‌ها، «موانع شرمسازی» را می‌شکند و گفتگو درباره رنج‌های نهان را عادی‌تر می‌کند.
بخش مهمی از میراث او، پیوند «کتاب، زندگی و گفت‌وگو» است؛ رویکردی که در «کتاب‌باز»، «رادیو راه» و «ویدیو راه» امتداد یافته است. برای بسیاری از مخاطبان، مواجهه با کتاب از مسیر یک گفت‌وگوی انسانی و واقعی، دلنشین‌تر و اثربخش‌تر شده است.
از سوی دیگر، روایت‌های عمومی درباره انتخاب‌های تحصیلی و حرفه‌ای (مثل تغییر مسیر از مکانیک به علوم انسانی) برای نسل جوان الهام‌بخش بوده است؛ اینکه مسیر درست الزاماً از قالب‌های از پیش تعیین‌شده عبور نمی‌کند و می‌توان با شناخت علاقه‌ها، راهی متفاوت اما سازنده برگزید.
پرسش‌های متداول
۱) آیا مجتبی شکوری روانشناس است و آدرس «مطب» دارد؟
او بیشتر بهعنوان «معلم و کارشناس» شناخته میشود. تحصیلات دانشگاهیاش در مهندسی مکانیک (کارشناسی) و علوم سیاسی (فوقلیسانس و دکتری) بوده است. درباره سایت رسمی، «مدرسه» یا «مطب» با نام او گزارشهای موثق در دسترس نیست.
۲) ماجرای «رتبه کنکور» و «سهمیه» چه بود؟
شکوری در ویدئویی اعلام کرد که رتبه ۴۸ کنکور را با استفاده از سهمیه کسب کرده و بابت پنهان‌کردن این موضوع در یکی از برنامه‌های «کتاب‌باز» عذرخواهی کرد. او این پنهان‌کاری را «نامنصفانه» دانست.
۳) ماجرای تعرض مجتبی شکوری چه بود؟
او در یک روایت عمومی از تجربه تعرض جنسی در کودکی سخن گفت؛ روایتی که بازتاب اجتماعی گسترده‌ای داشت و به گفته رسانه‌ها، بر ضرورت گفت‌وگو درباره ترومای کودکی و مقابله با فرهنگ شرمسازی تأکید کرد.
۴) پادکست «رادیو راه» درباره چیست؟
«رادیو راه» کنجی برای خواندن، فکر کردن و معرفی کتابهاست؛ اما فراتر از معرفی صرف، هر قسمت به یکی از مسائل فلسفی یا اجتماعی میپردازد و از دل متن کتاب، بحثی عمیق درباره مفاهیم زندگی شکل میگیرد.
۵) ازدواج مجتبی شکوری چگونه رخ داد؟
او با همکلاسی دانشگاهیاش آشنا شد و پس از شش سال، علاقهاش را مطرح کرد. یک ماه بعد، در ۱۳ شهریور ۱۳۹۱ ازدواج کردند. به گفته شکوری، همسرش دانشجوی دکتری مکانیک است و بهترین دوست زندگی او به شمار میرود.
نتیجه‌گیری
بیوگرافی مجتبی شکوری و زندگی حرفه‌ای او، تصویری روشن از پیوند «آموزش، رسانه و صداقت» به دست می‌دهد. از کلاس فیزیک تا گفت‌وگوهای کتاب‌محور، از عذرخواهی بابت یک خطای اخلاقی تا روایت یک رنج قدیمی؛ همه و همه از انسانی می‌گویند که انتخاب کرده است «با کلمات» و «با کتاب‌ها» کار کند. اگر قصد شناخت عمیق‌تری از او دارید، تماشای گفت‌وگوهای «کتاب‌باز»، دنبال کردن پادکست «رادیو راه» و ورق زدن مجموعه «ویدیو راه» بهترین نقطه آغاز است.
